BAIONA
CNDPketa CPDPk (eztabaida publikoen aldeko batzordeak) Abiadura Handiko Trenari buruzko eztabaida publikoa astearte gauean Baionan egindako bilkura publiko baten bidez abiatu zuten Lapurdin, Nafarroa Beherean eta Zuberoan. Agintari politikoak eta AHT proiektuaren sustatzaileak zeudela-eta, hirurehun bat herritar elkartu zituzten bertan eta lau orduko eztabaida eskaini zuten.CNDP eta CPDP batzordeek abiatutako eztabaida abenduaren 18a arte luzatuko da eta, garai horretan, herritar eta elkarte orok egitasmoari buruzko iritzia emateko aukera izanen du postaz edo Ipar Euskal Herritik barna eginen diren hogei bat bilkuren bitartez.
Iritzi guztiak bildu ondoren, eztabaida sortu duten bi egiturek sintesia egin beharko dute, eta RFFri (AHT proiektua daramana) helarazi. AHTren proiektua bere osotasunean egiteko orduan eztabaida horretan emandako iritziak bereganatzeko edo baztertzeko askatasun osoa izango du.
Halere, eztabaida hasi zen une horretan, lekuko ingurumena babesteko elkarteek gogor salatu zuten eztabaidaren ibilbidea eta edukia.
Bai salgaiak eta bai jendea garraiatzeko trenei buruz RFFk emandako datuak «puztuak» zirela eta eztabaida bera guztiz «desbideratua» zela salatu zuten.
Datuak puztuak
«Datuak ukateko eztabaidaren abiatzea itxaron behar izan dugu, eta gainera, eskuratzerakoan, gehienak gaizki zeudela ohartu gara», argitu zuen Victor Pachon CADE men defentsako elkarteen kolektiboko arduradunak.
Egoera ikusiz, datu zehatzak izateko beste azterketa batzuk egitea ezinbestekoa zela nabarmendu zuten: «Beste azterketa batzuk egiteko eskatu diegu agintariei bilkuran. Baietza eman digute, baina guk azterketa horiek erakunde independente batek egitea nahi dugu».Horrenbestez, suitzarrek garraio gaietan esperientzia handia dutela-eta, azterketa bertako adituen enpresa bati eginarazteko galdegin zuten.
Lau hilabete iraunen duen eztabaidaren ibilbideari dagokionez, egitasmoaren aurka eta alde daudenen arteko hitza ore- katua izateko ere eskatu zuten.
«Eztabaida hori ez da inolaz ere demokratikoa. Hiru proiektu aurkeztu dizkigute eta horien artean aukeratzeko eskatu digute», gaineratu zuen Pachonek.
Ingurumena babesteko elkarteen ustez, izan ere, AHT eta A63 autobidea zabaltzeko proiektuen gainetik garraioari buruzko eztabaida sakona izatea ezinbestekoa da.
«Garraiobide proiektuak ezin dira geroaren ikuspegi zehatz bat izan gabe egin. Aurreikuspenek ez dituzte gizarte aldaketa guztiak kontuan hartzen. Guk, garraioaren eztabaida gizartearen bilakaerari egokituz aurrera eramatea nahi dugu. Bestenaz, porrot handia izanen da», argitu zuen Pachonek.
«Ez badira proiektu horiek oztopatzen, biharko lurra garraiogune handi bat baizik ez da izanen, eta guk, erdian trenak eta kamioiak begiratzen geratu beharko dugu. Gure irudiko, egun ez dago inolako arra- zoirik tren linea berria eraikitzeko, dagoena ez baita guztiz baliatua», jarraitu zuen esaten.
Eztabaida publikoan borroka
Eztabaida publikoa abiatzea salatu bazuten ere, elkarteek ez diote bertan parte hartzeari muzin eginen. Eta, herritar guztiak bilkura guztietara joatera deitu zituzten. «Ahal bezainbeste herritar eztabaida publiko horietan izatea nahi dugu. Toki horiek izan behar dute gure borrokagune. Lehen urratsa azterketak egiteko eskatzeko izango da», gaineratu zuen CADEko arduradunak.
1992an AHTri buruz abiaturiko proiektuan eramandako borrokara lotu dira berriz ere CADE eta Sepanso elkarteak. «Uste dutenek egitasmo berri hau 92an baino erreskiago amaituko dela, gaizki uste dute. AHTren proiektuari buruzko eztabaida hasi denetik dei asko izan ditugu. Asko galduta daude, eta beste asko berriz ari dira iratzartzen», gaineratu zuen.CADE eta Sepansoren ustez, ondoko asteetako lan nagusia antolaketa eta herritartasun lana bultzatzea da. Horretarako, bilkura publikoa egiteko asmoa zeukatela jakinarazi zuten. «Denbora hartuko dugu eztabaida hori behar bezala antolatzeko», adierazi zuten azkenik bukatzeko.
