«Zorionez gara». Elixabet Aizagerre festibaleko presidenteak esandako hitz horiek atzo Heletan bizi izan zen giroaren ispilu argia dira. Nekea ere nabaria zen astebeteko antolakuntza eta hiru eguneko bestaren ondoren. Bestalarien artean giro herrikoia izan zen nagusi atzokoan; ohiturari jarraiki, familien eguna izanik, haurrek, zaharrek eta gazteek bat eginda bete zituzten plaza eta pentzea. Aulki gurpildunetan ibiltzen diren pertsonek lehen urtez zuten azpiegitura egokia eta, besteek bezala, ez zuten aukerarik galdu.

Izan ere, herrian izateak aukera berri asko ekarri dizkio jaialdiari eta antolatzaileek ongi baliatu dute hori. Herriko frontoia, lehen egunean zine areto, bigarrenean after hour eta atzokoan Euskal Herriko Laborantza Ganbarak antolatu eta laurehun pertsona bildu zituen zikiro janaren jantokia izan da. Bazkarian bertan ere, beste txoko guztietan bezala, giroa berotzen aritu zen Kuxkuxtu txaranga. «Gunea ezin hobea da animazioak egiteko», adierazi zuen Amaia Beloki antolatzaileak.

Kultura leihoetatik ere ateratzen zen. Space Mukaki dantza taldea plazan bere ikuskizuna egiten ari zen bitartean, emakume zahar bat leihora atera eta txalo zaparrada bikaina eskaini zien. «Hunkigarria izan da», esan zuen ikusle batek. Herriak jasotakoa bueltatu zuen goxoki; goizetan antolatzaileengana hurbiltzen ziren zerbaiten beharra zuten galdetzeko.

Herritarren eta antolatzaileen arteko elkarlana paregabea izan da. Presidenteak argiki adierazi zuen ideia izan zen: «EHZ Heletan lehen aldiz izan da eta arrakastatsua izan da, proiektuaren inguruan indar handia egin delako. Lana ez zen eginen Herriko Etxea, heletarrak eta laguntzaileak hor izan ez balira».

Herriko auzapez Philippe Etcheparek antolatzaileen lana azpimarratu zuen: «Niretzako festibala miresgarria izan da. Hainbeste jende biltzeko behar zen kasu eman eta untza egin dute». Herritarren artean ideia hori ere nabarmena zen, baita hasieran zenbait kezka agertu zituztenen artean ere. «Herriko jende asko zur eginda gelditu da, ez zuten holakorik espero», adierazi zuen Larre tabernako Martine Larrek.

Hain ona izan da esperientzia auzapeza hurrengo urteetarako harremanak lotzen hasi zela jaialdia bukatu baino lehen; «izugarri kontent gira. Beste herri batzuk jaialdia hartu nahi ez zutenean guk baietz erran genuen eta orain nahiko dute hartu. Kasu eman beharko dugu ez ote diguten kenduko. Gurekin geratzea espero dut». Jaialdiak Idauze-Menditik joatea erabaki zuenean Heletako Herriko Etxearekin urte baterako hitzarmena sinatu zuten, bi aldeek nahi izanez gero berritu zitekeena. Atzo, aurretik aipatutakoa berretsiz, lau edo bost urtetarako hitzarmena sinatzeko prest agertu zen Etchepare.

«Manu Chao efektua»

Antolakuntza onak, kostaldera hurbiltzeak eta programazioak jendea erakartzea lortu dutela nabarmendu zuten antolatzaileek, baina «Manu Chao efektua» ere aipatu zuten. Horri esker, ostiralean 12.ooo pertsona hurbildu ziren Heletara, EHZ jaialdian marka berria ezarriz eta egun batean inoiz bildutako jende kopuru handiena elkartuz.

Heletan izan ez direnak ere oroitu nahi izan zituzten arduradunek, joan den astean polizia frantsesak atxilotu zituen hamar pertsonetatik zortzik jaialdiaren antolakuntza lanetan parte hartzen dutela nabarmenduz. Gillen Goiti, Eneko Etxegarai eta Ibai Agirrebarenaren familiei sostengua erakutsi nahi izan zieten. «Gurekin izan dira, nahiz eta Heltan ez izan», adierazi zuen Izarne Molina EHZko bozeramaileak.

Musika, antzerkia, tailerrak...

Ehun animazio eta hogei kontzertu inguru zeuden egitarauan, baina filosofia partehartzaile eta herrikoia nagusi zela ikus zitekeen. Tabernetan sartzean abesbatza bateko talde bat kantuz entzun zitekeen, edo gaztetxoek beraien dantzak jendaurrean aurkezten zituzten bitartean ikusleak, txikienetatik handienetara, dantzan parte hartzen. Elkarteek ere beraien kolaborazio txikiak eskaini dituzte, AEKk esaterako kanpalekuetan euskara ikastaro txikiak antolatu ditu. Break dance edo afrikar dantzen hainbat tailerretan, ikasleak kanpoan begira gelditu behar izan dira, toki falta dela eta.

Info 7 irratikoak ere plazan giroa jartzen ibili dira; zuzenean egindako emankizunean, bestalariak eta artistak elkarrizketatzen aritu dira Agin Rezola eta Ekiñe Atorrasagasti. Safaa Arapiyat kantari palestinarrari Eider Elduaienek egindako elkarrizketaren bitartez jaialdiaren nazioarteko espiritu kolaboratzailea ere argi gelditu da.

Musika alternatiboa eskaintzen zuen Erregelu eremuan ere giro alaia bizi izan da jaialdian zehar. Txoko espaziotsua eta intimoa aldi berean, jendez beteta egon da uneoro eta etorkizunean zabaltzeko asmoa dago.

«Ezin hobea izan da dena, bai ikusleen aldetik, kontzertuak beteta egon direlako, baita artisten aldetik ere. Ameriketako Estatu Batuetako talde bat tokiarekin miretsita gelditu eta argazkiak ateratzen aritu zen. Talde euskaldun batzuk ere Euskal Herriko festibal onena dela esan ziguten», adierazi zuen musika programazioaz arduratzen den Joanes Garziak.