GARA > Idatzia > Kultura

Nobela beltz bidaiaria kaleratu du Arretxek, lehenengoz Ereinekin

Munich, Istanbul eta Kurdistango haizeak nahastu ditu Jon Arretxek «Xahmaran» liburu berrian. Ereinekin euskaraz eta gaztelaniaz kaleratu duen lana nobela beltzean oinarritzen da, nahiz eta ohiko hiltzaile profesional eta detektibeetatik ihes egiten duen.

p049_f01_148x104.jpg

Ariane KAMIO |

Bere estiloa gainerakoengandik desberdina dela frogatu du beste behin ere Jon Arretxek. Aspaldian irakasle lanetan ibilia bazen ere, orain literaturatik bizi dela onartzen du, eta, bidaiatzea bere pasioetako bat dela nabarmendu. Horrela, literaturatik biziz, eta portatila motxilan, abiatu zuen liburuaren sorrera idazle basauriarrak.

Kaleratu berri den eleberria -«Xahmaran» euskarazko bertsioan eta «Shahmarán» gaztelaniazkoan-, Munich, Istanbul eta Kurdistango zertzeladez elikatzen da. «Nobela hiru agertoki desberdinetan kokatzen da eta hiruretan gertatzen diren istorioek osatzen dute narrazioaren erdigunea», esan zuen Arretxek. Protagonista nagusia Kawa da, Istanbulgo etxe otomano hondatu batean gurpildun aulkian dagoen amarekin bizi den hiltzaile gizajoa. Ama, kurdua da, eta egunero ekartzen ditu gogora Ararat mendipeko edertasuna, bere senarraren heriotza, seme zaharrenen borrokalari bizitza eta kurduen izatea Iran, Irak eta Turkia bezalako herrialdeen zapalkuntzaren aurrean.

Kawa, hala ere, «ez da nobela beltz ohikoetako hiltzaile profesionala. Aurreiritzirik gabe, sikario lanak egiten ditu ama aurrera ateratzeko diru apur baten truke», azaldu zuen idazleak. Istanbul eta Kurdistango agertokietan kokatzeaz gain, Munichera jauzi egiten du Arretxek Kawa-rekin; arreba hil dutela jakin bezain laster, haren heriotza ikertzera joango da Alemaniara.

Erein argitaletxeko Uzta Gorria sail poliziakoa estreinatzen duen eleberri hori ez da ohiko nobela poliziakoa. «Kawaren kezkarik handiena bere ama zoriontsu ikustea da; hilketekin irabazten duen diru apurra bere amari gereziak erosten gastatzen du. Ama bere aitaren eta anai zaharrenen memoria bizirik mantentzen saiatzen da, eta Kurdistango sustraietan barneratuta bizi da, bere herrira itzultzea da daukan nahirik handiena. Kawak, ordea, ez du horrelako sentimendurik, bere kezka nagusia bizitzen jarraitzeko dirua lortzea baita, nahiz eta arrebaren heriotzak zer pentsatu emango dion», esan zuen. Arretxeren helburua Kurdistango eta kurduen egoera, bizi duten zapalketa salatzea izan ez bada ere, bertako kulturari erreferentzia ugari egiten dizkio; horietako bat, «Xahmaran» hitza da, liburuari izena ematen dion hitza: «`Xahmaran'a sinbolo mitologiko bat da kurduentzat. Emakume eta suge baten arteko itxura du eta, beste dohain askoren artean, sekretuak gordetzeko fideltasuna duela esan ohi da, eta hori da liburuan ere gordetzen duena».

Imprimatu 
Gehitu artikuloa: Delicious Zabaldu
Igo