«Material bakoitzak dauka bere historia. Ez dago hoberik edo okerragorik», esan ohi zuen Robert Rauschenbergek (Texas, 1925 - Florida, 2008) eta bere ibilbidean zehar frogatu zuen ez ziola ezertxori ere muzin egi-ten. Pintura, egurra, oihala, papera, kristala, metala, soinua, argiztapean... Guztiak izan zituen artista estatubatuarrak baliagarri. «Mundua zen bere paleta», azaldu zuen atzo Susan David-sonek, New Yorkeko Guggenheim museoko Senior kontserbatzaile, Rauschenbergen lagun eta orain, David White-ekin batera, erakusketa honetako komisarioa denak.

Bilbora sarritan etorri zen artistari -1998an bere atzera begirako zabalena eskaini zuen Guggenheimek- Bizkaiko museoak eskaintzen dion omenaldi honean, oso ezagunak ez diren metalez egindako 60 eskultura bildu dituzte. Erakusketari izena ematen dioten gluts edo soberakinekin eginikoak dira, 80ko hamarkadaren erdialdetik hona landu- takoak. «50eko hamarkadako bere `Combines' saila ekar dezake gogora, gurpil batek inguratutako ahuntz ezagun hura», esan zuen Davidsonek. Izan ere, Rauschenbergek beti sailka egin izan zuen lan eta honakoan, soberakinei «bigarren bizitza bat emanez» jarraitu zuen, «modu poetiko batean».

Texas jaioterrira eginiko bidaia batetik abiatzen da «Gluts» erakusketa. Bertako ekonomia egoera larrian zegoen petrolio soberakinek eragindako atzeraldia zela-eta. Soberakinek eragin zuten, hain zuzen, gasolindegiak itxi eta abandonatzea, seinaleak herdoiltzea, auto hondatuak bazterrean uztea... Floridara itzuli eta han inguruko txatartegi batean bildutako bide-seinaleak, metalezko pertsianak, matrikulak, bizikleta hondatuak, hodiak... eraldatzeari ekin zion. «Estudiora au- rretik ideia jakinik gabe joatea gustatzen zitzaion, bertan materialek inspiratu zezaten», adierazi zuen Whitek. «Hemen erakusten diren lanak gauetan egin ohi zituen, hain zuzen, egunean zehar egiten zituen beste zenbait lanek inspiratutakoa erabilita», gaineratu zuen Davidsonek.

Rauschenberg Napolira ere joan ohi zela azaldu zuen Whitek: «Trisha Brown koreografoa laguna zuen eta, portuko greba baten ondorioz ikuskizunerako eszenografiarik gabe gelditu zen. Bobek -honela deitzen zioten gertukoek- Napoliko txatartegira joan eta bi egunetan egin zion guztia». Lan prozesu hura ere biltzen du erakusketak argazki eta bideoen bidez.

Rauschenbergentzat ez zegoen murrizketarik, ez zegoen eragozpenik, eta egonez gero, gainditzen edo ez ikusiarena egiten saiatuko zen. «Grabitatea izan zen saihestu ezin izan zuen eragozpen bakarra». Dislexikoa zen eta horrek «modu bisual batean lan egitera bultzatu zuen beti». Erakusketa hau ere horrela antolatu da; ez kronologikoki, eskultura bakoitzaren kolore eta ezaugarriak kontuan hartuta.