�Erabateko autobiografiak ezinezkoak dira�
·Gorka Mercerok �Soinujolearen semea� aztertu zuen EHUko Udako Ikastaroetan
Gorka Mercero literatur kritikariak EHUren Uda Ikastaroetan parte hartu zuen atzo. �Bernardo Atxagaren �Soinujolearen Semea�: Egilea eta bere dobleak� izenburupean, Joseba Irazuren lanik autobiografikoen izendatu den nobela aztertu zuen; erabateko autobiografiak ezinekoak direla dioen tesia defendatu zuen.
DONOSTIA
Bernardo Atxagak liburuan utzitako biografia �arrastoek� bide eman dute egilearen nobela autobiografikoentzat jotzeko. �Halere, ez dirudi nobela hau kode autobiografikoan interpretatzea aukerarik zuzenena denik�, Merceroren aburuz. �Atxagak proposatzen diguna ez da autobiografia ituna, fikzio ituna baizik�, esan zuen atzo ��Idazlea eta Bere Itzala. Literatura eta Autografiaz�� ikastaroaren barruan emandako berbaldian. Bi pertsonaia nagusitzen dira motor moduan, istorioa azaltzeko orduan: David eta Joseba. �Bikoiztasun narratibo hori Josebak Daviden bizitza berridazten du Atxagaren presentzia bezain anbiguoa da�, esan zuen hizlariak. Joseba eta David hor daude baina ez daude, Atxaga bi pertsonaietan egonik ez dago. �Atxaga, David eta Josebaren pentsamolde eta erabakietan egonik, ez dago David zein Josebaren pentsamolde eta erabakietan; zergatik?�, galdetu zuen irakasleak. �Izan ere, identifikazioa ez da biografikoa, ideologikoa baizik�, hortxe bere erantzuna. Azaldu zuenez, Atxaga �itzal� baten moduan agertzen da nobelan zehar. Gorka Merceroren iritziz, paradoxaz beteriko literatur lana da hau: �David zein Joseba biak ala biak testuan hor nonbait egonik, testuan ez daudela esan liteke�.
�Erabakia eta traizioa� Pertsonaia horiek hartzen dituzten erabakirik funtsezkoenak aztertu ditu irakasleak: Davidek ETAn sartzeko erabakia hartzen duenekoa eta Josebak ETA uztea erabakitzen duenekoa, �Josebaren traizioa�, nabarmendu zuen. Hala, erabaki eta traizio kontzeptuak aztertu ditu Mercerok. Jacques Derrida filosofoa ekarri zuen gogora. Hark dioen moduan, �eroaldian hartzen diren erabakiak dira benetako erabakiak�, eta hala gertatzen da, Mercerok dioenari jarraiki, Davidek ETAn sartzearen alde jokatzen duenean.
Ez da erabaki horren nondik-norakoa kontatzen: �Atxagak erabakia isiltzen du, ez baitago kontatzerik�. Erabakiak, jarraitu zuen, ez daude subjektuen baitan: �Berea da bestearena izanik. Gu nor garen ezin da erabat zehaztu�. Paradoxekin jarraituz Mercerok zera aipatu zuen: �Nabaria da Atxagaren itzala ausentzia honetan. Atxagak errealitatearen zehaztezintasuna eta horren ondorio den erabakiezintasuna nabarmendu nahi du�. Traizioari dagokionez, Jacques Derridarengana jo zuen berriro ere. Haren ikuspegi dekonstruktibistak traizioari esanahi onuragarri bat ematen dio. �Nazioa zehaztezina delako aldeko zein kontrako jarrerak ulergarriak eta defendagarriak dira, baina ez guztiz justifikagarriak�, Merceroren ustez. Pasarte horretan Atxagarik politikoena topa dezakegula adierazi zuen Mercero irakasleak. Borroka armatuarekin jarraitzearen aurkako iritziarekin �identifikatzen da�, irakas- leak esan zuenez. �Onuragarria deritzo, baina, era berean, guztiz justifikagarria ez delako ezin da erabat identifikatu�. Beste paradoxa bat. �Zehaztezina ez da inexistentzia, egon edo ez egon beti hor baikaude: muga kontua besterik ez da�. �Hortaz, gu nor garen, nazioa zer den erabat ezagutzea ezinezkoa da, mito bat da, dio Atxagak�, Merceroren hitzetan, Derridari jarraiki.
|
