Herritarren parte hartze handia izan zen atzo Elorrion eta Anoetan Abiadura Handiko Trenaren gainean egin ziren herri-galdeketen ezaugarri nagusia; emaitza benetan esanguratsua izan zen: parte hartzaile gehienak proiektu erraldoi honen aurka agertu baitira. Zehazki, Elorrion, boza emateko eskubidea zutenen (6.076) %37,54k (2.281 personak) hartu zuten parte; eta horietatik %93,34 (2.129 pertsona) AHTren aurka agertu ziren. Beste horrenbeste gertatu zen Anoetan: 1.300 pertsonak eman zezaketen boza, eta 470 izan ziren galdeketan parte hartu zutenak. Horietatik, 462 lagunek (%98,3) AHT proiektu erraldoia errefusatu zuten.

«Ados al zaude Abiadura Handiko Trenaren proiektuarekin?». Galdera honi eman zioten erantzuna atzo Anoetan eta Elorrion ehunka herritarrek; eta antolatzaileek nabarmandu zutenez, giro paregabean, gainera. Baina bai Anoetako, bai Elorrioko galdeketaren antolatzaileek, jazotako emaitzekin tematu baino, nahiz eta datuen garrantzi kualitatiboa nabarmendu, herri galdeketa aurrera eraman izanarekin agertu dira pozik. Batik bat, eta nagusiki, izan dituzten oztopo guztiez harago, herritarrek parte hartzeko eta beren iritzia emateko aukera bermatua izan dutelako agertu dira baikor.

Izan ere, nahiz eta azkenean bi udalerrietan herri galdeketak egin, bilakaera desberdinak izan dituzte Elorriokoak eta Anoetakoak. Gipuzkoako udalerrian hilabete ugari izan dira AHT Gelditu Elkarlanaren eskutik, eta bere jiran antolatu diren herri eragileen partetik, Abiadura Handiko Trenaren inguruan informazio eta eztabaida dinamika iraunkorrean aritu direla; eta atzoko herri galdeketa, prozesu horren goren gunea izan da.

Elorrion, ostera, bestelakoa izan da. Bizkaiako herri honetan, Udaletxea izan zen herri-galdeketa gauzatzeko gidaritza hartu zuena; baina joan den astean, Gobernu espainolaren Ordezkaritzaren salaketaren ondorioz, administrazioarekiko auzien epaitegiak bertan behera utzi zuen Elorrioko Udalak hobetsi zuen akordioa.

Hala, ostegunean, udal akordioaren suspentsio behartua jakinarazi zutenean, Elorrioko hainbat herritarrek bere gain hartu zuten herri galdeketa azken muturrera eramateko konpromisoa. Herritar talde honetako kide Aritz Luzarrek atzo GARAri azaldu zionez, «herritarrok ez dugu gustuz edo nahi genuelako apustu hau gure egin, arduragatik egin dugu. Bestela izan beharko luke, hasieran egin behar zen bezala, baina nahiz eta oztopo bat izan den debekua ezartzea, herritarrok hori ere gainditzen jakin izan dugu. Eta horregatik ere oso pozik gaude».

Hautesontzien mahaiak goizeko 8.30ean osatu zituzten, Berme Batzordearekin batera. Ordu laurden geroago, hautesontziak prezintatu zituzten eta 9.00etan puntuan, Elorrion zehar barreiaturik ziren bost mahaiak -bakoitzean presidente bat eta bi bokal-.

Elorrioko herri galdeketaren jarraipena egin zuen Berme Batzordea Durangaldeko alkateen eta zinegotzien artean eratu zen. Zehazki ondoko hauek osatu zuten: Durangoko Dani Maeztu eta Ritxar Alberdi; Abadiñoko Jon Peni Larruskain eta Araitz Basauri; Arrasateko Ino Galparsoro eta Izabi Mondragon; Atxondoko Daniel Cobos eta Onintze Oleaga; eta Izurzako Iker Ballarin eta Lorea Muñoz.

Parte hartzea, protagonista

Elorriok 7.500 biztanle baditu ere, 6.076 ziren bozka emateko eskubidea zutenak. Eta eguerdiko 12.00etarako, jada, %17k, 1.032 pertsonek, emana zuten iritzia. Hautesontziak 20.00e- tan itxi zituzten.

Anoetan, aldiz, herriko plazan jarri zuten bozka emateko gunea. Egun osoan zehar egon zen bertan; Elorrion egin bezala, goizeko 9.00etatik 20.00etara. Baina, hautesontzian bozka ematearen parte hartzeaz haragoko eskaintza egin zieten antolatzaileek anoetarrei; hala, egun osoan zehar, jolasak, orotariko ekitaldiak, dantzaldiak eta gisa honetako ekimenak egin zituzten; eta horietan izandako parte hartzea ere handia izan zela nabarmendu zuten. Udalerri honetan, ordea, 1.300 herritar ziren boza emateko eskubidea zutenak, eta arratsaldeko 18.3otan ia bostehunek emana zuten jada iritzia.

Eguerdi aldera egin zuten gipuzkoarrek egunaren nondik norakoen lehen balorazioa. Lehen ordutik herritarren joan-etorria ikaragarrizkoa zela-eta, oso pozik agertu ziren anoetarrrek emandako erantzunaz. «Une honetan oso balorazio positiboa egiten dugu, azken hilabeteetan aurrera eraman den sentsibilizazio kanpaina bere fruituak ematen ari baita. Argi eta garbi geratu da gaurkoan ere, AHTren gaiak anoetarrak arduratzen dituela eta herritarrek horri buruz duten iritzia eman nahi dutela. Gaur aurrera eramaten ari garen ekintza, beraz, oso garrantzitsua da guretzat, herritarrek iritzia emateko duten eskubidea bermatzen ari garelako», azaldu zuten.

Anoetako alkatearen eskerrak

«Iritzia emateko herritarrek duten eskubidea bermatzea». Helburu bera bilatu eta lortu dute baita Elorrioko galdeketa bultzatu dutenek ere. Bizkaitarrek ere behin eta berriro nabarmendu zuten ideia izan baitzen horixe. Hala, galdeketak eman dituen emaitzez harago, anoetarren parte hartzea «oso handia» izan delako poztu ziren batik bat.

Anoetako alkateak ere, Periko Peñagarikanok, adierazpen positiboak egin zituen udalerrian egindako herri-galdeketan ikusitako parte hartzearen karira. «Traba eta oztopo guztien gainetik, jendearen parte hartzea handia izaten ari da eta hori oso garrantzitsua da», azaldu zuen. Are gehiago, eskerrak eman zizkien herriko AHT Gelditu Elkarlanari, azken hilabete luzeotan egindako lanagatik.

Arratsaldeko 20.00etan itxi ziren hautesontziak Elorrion eta Anoetan, eta minutu gutxiren buruan jakinarazi zituzten. Hala ere, eta nahiz eta behin behineko balorazioak egin zituzten udalerri bakoitzeko antolatzaileek, Anoetan gaur arratsaldean prentsa agerraldia egingo dute irakurketa orokorra emateko asmoz.

Elorrioko galdeketaren begirale gisa aritu ziren Berme Batzordeko kideek, gainera, atzoko egunaren nondik norakoak jasoko dituen informea egin behar dute. Orain, galdeketaren emaitzak Elorrioko Udalera bideratuko dituzte, gero Bizkaiako Aldundira eta azkenik Lakuara.