GARA > Idatzia > > Kultura

Mikel Valverdek marraztu eta idatzitako Rita bildumako bi ale euskaratu ditu Elkarrek

«Rita tenislari» eta «Rita Poloan» liburuak euskarara ekarri ditu Elkarrek. Mikel Valverdek sortutako pertsonaiaren testu eta marrazki guztiak itzultzea izango da aurrerantzean argitaletxearen helburua.

p043_f02_097x140.jpg

Ariane KAMIO | DONOSTIA

Rita 8-10 bat urteko neskato abenturazalea da, nortasun handikoa, eta hainbat kontutan korapilatuta dabilena. Oso gaztea bada ere, hamaika bizipen igarotakoa da eta fikziozko pertsonaia horren kontakizunak paperera eraman zituen Mikel Valverdek, gaztelaniaz, bere sormenaren emaitza diren marrazki eta testuak baliatuta. Euskal Herrian zein Estatu espainolean zabalkunde nabarmena izan dute sortzaile gasteiztarraren liburuek eta, arrakastaren itzalean, lehenengo bi aleak euskarara itzuli ditu Elkar argitaletxeak. «Rita tenislari» eta «Rita Poloan» dira gaztelaniaz sei ale dituen sailetik euskaratutako aurreneko biak.

Autoreak zehaztu zuenez, bereak ez dira «ilustratutako albumak, liburu ilustratuak baizik», testuak berebiziko garrantzia hartzen baitu Ritaren joan-etorriak ulertzeko orduan. Izatez marrazkilaria baldin bada ere, Valverderentzat «prozesu naturala» izan da marrazkiak egitearekin batera idazten jardutea. Kontakizun guztiak estilo zehatz bat baliatuta egin zituela azaldu zuen eta, batez ere, «umorea, abenturak eta suspensea» erabili dituela. «Liburuetan irakurri nahi izan dudana idatzi dut sail honetan».

Ritari «mugikortasuna» ematea izan da Valverderen beste helburuetako bat eta, istorioan parte hartzen duten elementu guztiak «koherentziadunak» izan daitezen saiatu da. Halaber, ikuspegi kritikoa ere gehitu die bere kontakizunei, nahiz eta umorea erabili duen ideia horiek helarazteko, «irakurleak, haurrak diren arren, errealitatearekin identifikatuta senti daitezen». «Ez da zilegi edozer gauza egitea haurrak direlako. Entretenitzen saiatzen naiz, baina entretenimendu hori hutsala izan ez dadin ahalegintzen naiz», esan zuen.

Goxokia itzultzaileari

Juan Martin Elexpuruk euskaratu ditu bi ale horiek eta lehenengo aldia izan da pertsona berak marraztu eta idatzitako lana itzultzen duela. Bere iritziz, horrelako liburuak «goxoki modukoak» izaten dira itzultzaile batentzat, «alde batetik, ez daukalako zailtasunik ulermen aldetik eta, bestetik, irakurtzen eta itzultzen disfrutatu egiten delako». Hala ere, haur literatura itzultzea uste baino lan zailagoa dela nabarmendu zuen: «Itzultzea erraza da, baina istorioaren sinesgarritasuna mantentzea eta haurrak originala bezain erraz eta gustura irakurtzea lortzea beti da zaila». Nolanahi ere, Valverderen lana goraipatu eta egindako marrazkiak aupatu zituen.

Gaztelaniazko zazpigarren alea kaleratuko da

Euskaraz, oraingoz, Mikel Valverdek sortutako sailetik bi besterik ez daude irakurlearen eskura, baina bada denbora marrazkilari gasteiztarra gaztelaniaz bilduma hori sortzen hasi zenetik. Dagoeneko Rita pertsonaia nagusi duten sei liburu aurki daitezke liburu-dendetan, eta aste gutxiren buruan zazpigarrena kaleratuko dela azaldu zuen atzo Valverdek.

Elkarren asmoa, nolanahi ere, euskaraz ahalik eta eskaintzarik berritzaileena egitea da eta, beraz, euskal irakurleriari gaztelaniaz argitaratzen diren alerik berrienak helaraztea izango du helburu. A. K.

Fitxa

Bilduma: Rita 1.

Izenburuak: `Rita tenislari' eta `Rita Poloan'.

Marrazkigilea: Mikel Valverde.

Itzultzailea: Juan Martin Elexpuru.

Prezioa: 8,75 euro.

Orrialde kopurua: 68.

Kaleratze data:

2009ko otsaila.

Imprimatu 
Gehitu artikuloa: Delicious Zabaldu
Igo