«Kultur egileok ez dugu sortu bakarrik egin behar, herriari zor diogu beste aukera bat ere», adierazi zuen atzo Fito Rodriguez Euskal Herriko Idazleen Elkarteko presidente eta obraren itzultzaileak. Izan ere, 46 hizkuntzatara itzulia izan den Ariel Dorfmanen obraren emanaldia eskaintza gisa proposatzen du. «Maisulan baten aurrean gaude. Hezi egiten gaitu, ikasi eta hausnartzera bultzatzen baitu», gaineratu zuen.

Euskaratu bai, baina oraingoz ez da ohiko antzerki muntaia modura taularatuko. Lau emanaldi egingo dira, baina irakurketa dramatizatu formatuan. «Modu komertzialean ez bada ere, obra erakustea erabaki dugu, gaur eta hemen bete-betean axola zaizkigun gaiak plazaratzen dituelako. Ez da dirua lortu nahian dabilen proiektua, eskaini egiten dugu norbaitek egin nahi badu», esan zuen Rodriguezek.

Dorfman txiletarrak maisuki jorratutako gaiek bultzatu omen zuten Rodriguez lan hau euskaratzera. Hiru pertsonaiek gauzatzen dute memoria, tortura eta genero indarkeriaz mintzo den drama hau. Schubert-en «Herioa eta dontzeila» musika entzutean, torturapean pasatako egunak datorzkio gogora Paulinari. Bere senarra giza eskubideen alde nabarmendu den abokatua da eta gobernuak diktadura garaiko krimenak ikertzeko batzordearen buru izendatu du. Etxerako bidean, autoa matxuratu eta ezezagun batek, Roberto Miranda doktoreak, jasoko ditu bide bazterretik. Etxera heltzean, ordea, Miranda bera torturatu zutenetako bat dela ohartuko da Paulina.

1994ean Roman Polanskik zuzendu zuen filmean, Sigourney Weaver, Ben Kingsley eta Stuart Wilson izan ziren protagonistak. Kasu honetan, Euskal Herriko hiru aktore ezagunek emango diete bizia pertsonaia hauei. Ramon Agirre Miranda doktorearen paperean arituko da, Asier Sota Gerardo senarrarenean eta Itziar Ituño Paulinarenean. Agirrek atzo Donostian azaldu zuenez, «aktore ikuspegitik, `nik hori egin nahi dut' pentsatu nuen pelikula ikusi nuenean». Sotak, berriz, gurean ere honelako dramen beharra dagoela azpimarratu zuen: «Komedian ari gara hezitzen eta drama baztertu egin dugu. Zerbait txarra balitz bezala hartzen dugu gatazka, eta ez, gatazka ona eta beharrezkoa da».

Atrezzorik apenas erabiliko dute, «mugimenduarekin, musikarekin eta efektuekin jolasten dugu atmosfera ezberdinak sortzeko. Hitzak hartzen du garrantzia, eta nahiz eta obra entzun bakarrik egin, hausnarketa egiteko aukera ematen du», azaldu zuen Agirrek. Uda aurretik Azpeitian estreinatu zuten obra eta izandako arrakastak bultzaturik, beste lau antolatu dituzte.