GARA > Idatzia > Kultura

Joxemari Carrere Ipuin kontalaria

Ipuinen sorrerak

Hemen ondoan bazen etxe bat, orain berria dagoen lekuan; ba esaten zuten, bertan bizi ziren ahizpak sorginak zirela. Nik ezagutu nituen eta txikitan kontatzen ziguten...». Mendaroko taberna batean nengoen, eta ipuin saioaren ostean ikusle egondako gizon bat kontatzen hasi zitzaidan neronek askotan kontatutako ipuina, ezagutzen ditudan bertsioetatik bat. «Hori esaten zuten...», zioen gizonak. Zerbezak eskuan gertatzen diren gauza harrigarriez aritu ginen.

Galdera zaharra da. Nondik sortzen dira ipuinak? Ez naiz ari, jakina, idazle batek paper gainean bere mundu imajinariotik letretara eramandako istorioaz; kultura guztietan ahoz aho igaro diren kontakizunez baizik. Izango zen une bat ipuina abian jarri zenekoa; norbaitek lehenengoz kontatu zuena. Idazketan ez bezala, ahotik ahora igaro den kontaketa aberasten joan da, eboluzionatzen, eraldatzen; pertsonak, etxeak, herriak, herrialdeak bidaiatuz. Eta bidaia horretan ipuina berezko izaera hartzen joango da, etengabeko aberaste eta eboluzionatze batean.

Kontalaritza garaikideak ipuin horiek hartu eta izaera eszenikoa emango die, hitzaren kirol hori bestelako proposamen artistiko gisa eskainiz. Kontalari modernoa kultur altxor horren bersortzailea izango da, herri sormenari ikuspegi ezberdina emanez, ipuinak kontatzea arte eszeniko bihurtuz. Eta, agian, halako batean, lagun arteko pasadizoak eszenara eramango ditu, hitzak ahotik ahora errealitatearen mundutik fantasiaren eta sormenaren mundura bidaian eramanez. Izan ere, kontalaria bere mundu imajinarioetan barrena abiatzera gonbidatzen gaituen sortzailea da.

Imprimatu 
Gehitu artikuloa: Delicious Zabaldu
Igo