Clara ROUGET | Baionako zuzenbide fakultateko ikaslea, Segiko kidea.
«LLK erretiratu badute ere, beste neurri diskriminatzaileek hor segitzen dute»
Inoiz Baionako campusean ezagutu ez den mobilizazioa sortu zen Lehen Lanaldiko Kontratuaren aurka. Esperientzia berria izan da ikasle gehienentzat, baita lizeotan ari direnentzat ere. Legearen hainbat artikulu aldatu ez dituztenez, borrokan jarraitzeko asmo sendoa azaldu du, «beste erritmo batean» izan beharko duela jabetzen bada ere.
Estatu frantsesean bezala, Ipar Euskal Herrian ere mobilizazio ugari eta jendetsuak izan dira Gobernuak ezarri nahi zuen CPE edo Lehen Lanaldiko Kontratuaren aurka. Bi hilabetez, buru belarri aritu da Baionako campusean, gazteak prekaritatean murgilduko lituzkeen neurri diskriminatzailearen aurka borrokan, eta ikasle kideak informatzen eta mobilizarazten.
-Bi hilabeteko protesta eta mobilizazio jendetsuen ostean, badirudi Parisko gobernuak atzera egin duela Lehen Lanaldiko Kontratua-LLK (Contrat Premier Emploi-CPE) indarrean jartzeko asmoan. Atzera egin al du benetan? Bai, atzera egin du, baina beste alde batetik
irabazi ere bai. CNE delakoa (Kontratu berriko kontratua) eta «Aukeren
berdintasunaren legea» deritzona ere bere horretan utzi ditu. Soilik 8. artikulu
hori kendu du baina beste neurri guztiak hor geratu dira.
-Zeintzuk dira beste neurri horiek? CNE delakoa, esaterako. LLKren antzekoa da,
baina langile guztiei, ez soilik gazteei, eragiten die, 20 langile baino
gutxiago dituzten enpresetan. Kontratu mota horrek, gainera, LLK baino baldintza
kaxkarragoak ditu. Adibidez, LLK-k formakuntza epe bat aurrez ikusten zuen baina
CNErekin, ez da deus horrelakorik. Bi urtetan frogan zaude eta, gero, kaleratua
izan zaitezke inolako arrazoirik gabe. Finean, lehen aipaturiko legearen hainbat
artikuluk indarrean jarraitzen dute: adibidez, aprendiz erako kontratua hamalau
urterekin egin ahal izatea. Hala, adin horrekin lanean has zaitezke, eta lehen
hamaseiraino eskolatua izatea nahitaezkoa zen; hamabost urtetik aurrera gaueko
lana egiterik izango da, lehen debekatua zenean; gurasoen erantzukizunekiko
neurriak ere badaude. Seme-alabek eskolan huts egin edo zerbait oker egiten
badute, eskolako zuzendariak, auzapezak edo prefetak eskatuta, Kontseilu
Nagusiak familiari ematen dizkion diru-laguntzak urtebetez kentzea erabaki
dezake. Zerbitzu zibil boluntario deiturikoa, gazteak armadan sartzea ekarriko
duena, eta abar.
-LLKren borroka hau, Ipar Euskal Herriko ikasle askorentzat bederen, esperientzia berria izan da. Baionako campusean ez zen horrelako mugimendurik inoiz ezagutu. Ez zegoen ezta talde antolaturik ere. Nola konpondu zarete mobilizazioak lantzeko? Lehen mobilizazio jendetsua Segi, Lab-Gazteak,
IAk eta AC-k antolatu zuten. Gero ikusi genuen sindikatu frantsesek mugimendua
kontrolatzea nahi zutela. Haiek dioten moduan, euskaldunok ari ginelako
mugimendua eragiten. Orduan siglak alde batera utzi eta batzar moduan
funtzionatzea erabaki genuen. Batzarrak egin ziren campusean zein lizeotan,
ordezkariak hautatu ziren eta erabakitakoaren arabera aritu gara beste
ikastetxetako batzarrekin harremanetan jarrita.
-Lizeotako ikasleak unibertsitatekoak baino gazteago dira. Zailago izan al da haiekin lan egitea? Nola koordinatu zarete? Ez, alderantziz. Fakultatekoekin baino errazagoa
izan da. Lizeoko ikasleak gehiago mugitu dira neurria batez ere haiei zuzendua
zela argiago ikusten zutelako. Esate baterako, Biarrizko ostalaritzako lizeoa
aitzindari izan da, seguru asko, hango irakasle batzuk ere asko inplikatu
direlako borroka honetan.
-Hain zuzen ere, zer nolako jarrera izan dute irakasleek?
Batzuk mugitu dira. Campusean ez hainbeste, baina protesta- mugimenduaren alde azaldu dira eta, aldeko jarrera argirik hartu ez dutenek, behintzat, ez dute oztoporik jarri.
-Paueko unibertsitatean eta Baionakoan Confédération Etudiante sortu da. Baduzue harremanik haiekin? Egiaz, langile sindikatu frantses batzuen
bultzadaz izan zen. Batzarrak bere kabuz funtzionatzea ez zuten onartzen eta
Bordeleko ikasle sindikatu eta taldetako ordezkari batzuk bidali zituzten
bertako ikasleekin harremanetan sartzen saiatzeko. Bakan batekin lortu zuten eta
prentsan agertu zen Confédération Etudiante sortu zela baina, geroztik, ez du
deus egin, ez deialdirik, ez talderik osatu, ezer. Artifiziala da.
-Beraz, ez dago inolako ikasle-talde antolaturik campusean? Bai, Ikasle Abertzaleak-ek taldea sortu du.
LLKren aferaren aitzinetik jada ikasle batzuk lanean ari ziren Boloniako
prozesua jorratzen, informazioa zabaltzen, hainbat kontaktu egiten, jaialdiak
antolatzen edota manifestaziotara deialdiak egiten. Orain, borroka honen
inguruko lanarekin taldea formalki sortu da.
-Langileen sindikatuekin izan duzuen harremana hain txarra izan al da ? Ipar Euskal Herrian LLKren kontrako
mobilizazioak estatuan baino beranduago hasi ziren. Lehen mobilizazio
garrantzitsua guk antolatu genuen martxoan eta, nahiz eta gero, siglak alde
batera utzi genituen gutako batzuk erreferente bilakatu izana ez dute batere
gustuko izan. Lehen mobilizazioan nabarmena izan zen kontrola hartzea nahi
zutela; adibidez batzarrak campusean ordez haiek alokatutako areto batean egitea
nahi zuten, eta guk ezetz esan genuen, gure gune naturalena campusa bera zela
uste genuelako. Gerora sindikatu frantsesekin izandako bileretan ere gauzak ez
dira oso ondo atera, manipulatzaileak ginela leporatu ziguten, Frantzian ginela
eta euskara zergatik erabiltzen genuen zioten, mobilizazioa ez zela euskararen
aldekoa eta antzekoak. Sindikatu batzuetako ordezkarien esanak oso gogorrak izan
ziren, baina bilkuran bertan zeuden besteak isilik geratu ziren. Gerora bakarren
batek (CFDT) deitu gintuen argitzeko haiek ez daudela euskararen aurka, baina
han ez zuten deus esan.
-Eta geroztik gauzak ez dira konpondu ? Ez. Haien esanetan ez dugu legitimitaterik.
Batzarrak demokratikoki hautatu baldin bagaitu ere, ez omen dugu inolako
legitimitaterik.
-Beste neurri diskriminatzaileak indarrean zeuden LLK baino lehenago. Alta, ikasle eta gazteak ez ziren horrenbeste inplikatu. Zergatik eman dute hainbeste denbora mugitzeko? Hemen ez bazen horrela gertatu ere, estatuan,
oro har, ikasleak izan ziren LLKren aferan lehenik mugitu zirenak, eta gero
sindikatuak atxiki zitzaizkien, ezin baitzuten tamaina horretako mugimendutik at
geratu. Gainera, ikasleen aldarrikapena ez zen bakarrik LLK erretiratzea, CNE
eta legea bera ere bai. Baina gobernua eta sindikatuak lehenengoan finkatu ziren
batik bat, eta gazteok ez genuen lortu borroka eskakizun guztietara orokortzea.
-LLKren ordez beste artikulu bat izapidetzen ari dira «gazteak lan-munduan aktiboki sartzeko». Aztertu al duzue artikulu berri hori? Funtsean, 26 urtetik beherakoak kontratatzen
dituzten ugazabak kotizatzetik salbuestean edo haiei diru-laguntzak ematean
datza neurria. Egiaz, gobernuak LLKrekin izan duen porrota estaltzeko zerbait
da.
-Eta orain zer? Begi bistakoa da mobilizazio hauek izan duten
indar berarekin ezin izango dugula borrokatzen jarraitu. Gobernuak LLK
erretiratzea deliberatu zuenean jada, jendearen parte hartzea jaitsi egin zen
baina, beste erritmo eta era batean, aurrera egiteko asmoa dugu. Informazioa
hedatzen segituko dugu eta ekimen deigarriak egingo ditugu lehen aipatu ditugun
beste alorretan borrokatzeko, ikuspegi luzeagoan kokatuta.
-Protestaldiak luze jo dutela-eta, unibertsitate eta lizeo batzuetan azterketak atzeratzea pentsatzen ari dira. Baionan atzeratuko al dira?
Ez. Blokeatutako ikastetxe gutxi izan dira eta gehienez astebetez egon da itxia. Fakultatean, klase batzuk galdu dira baina ez da inoiz itxia egon. Beraz, azterketak aurrez ikusitako epeetan egingo dira. -
|
