Mendebaldeko Sahara: lurraldearen bi heren ilegalki Marokok okupatu arren, benetako sahararren herria dena. Seiehun saharar baino gehiago desagertuak, milaka preso politikoak, milaka torturatuak eta 160.000 baino gehiago erbesteratuak Marokoren 30 urteko okupazioaren ondorioz, Espainiako gobernuaren utzikeriaren ondorioz.

Gutxi gorabehera milioi erdi pertsonak osatzen duten herri hau isiltasunez mantendu den errepresioa 2005. maiatzetik apurtu nahian dabil eta kalera atera dira bere autodeterminazio eskubidea aldarrikatzera. Borroka horretan topatzen dituzten zailtasun guztiak apurtu behar dituzte, hots:

­Manifestatzeko debekua izan arren, ia egunero ateratzen dira kaleetara, eta manifestazio guzti-guztiak bortxakeriaz erreprimitzen dituzte.

­Elkarteak sortzea debekatuta dute. Ondorioz, saharar giza eskubideen defendatzaileak bileretatik ateratzean bahitu egiten dituzte.

­Sahararrak kalean beren arropa tradizionalekin jantzita doazenean sarritan Polizia joaten zaie eta etxera bidaltzen ditu arropak kentzeko aginduz.

­Ezin dute beren bandera plazaratu. Etxeetan trapu zaharrak josten dituzte bandera osatzeko oihalak eta banderak dituzten koloreak dendetan saltzen ez dizkietelako. Poliziak behin eta berriz arpilatzen dizkiete etxeak.

­Umeak behartuta daude eskoletan Marokoren ereserkia egunero abestera. Jada Polizia eskoletako patioan furgonetekin kokatuta dago eta gela bakoitzean beste poliziakide bat dago umeak eta gazte sahara- rrak (matxinada honetako protagonistak direnak) izutzeko eta umiliatzeko.

­Sahararrek lan egiteko aukera murritza daukate, Marokoko agintariek Administrazioko lanpostuak eta merkataritza osoa kontrolatzen baitituzte.

­Ospitaleak Marokoko agintarien kontrolpean daudenez gero, sahararrak ez dira joaten ausartzen, behin baino gehiagotan handik polizia-etxeetara bidali baitituzte.

Eta abar, eta abar. Borrokan jarraitzeko arrazoi bakarrak eta nahikoak: Justizia, duintasuna eta nortasuna.

Mendebaldeko Sahara: itsasoa, fosfatoa eta agian petrolioa eta gas naturala dauzkan lurraldea.

Mendebaldeko Sahara: espetxe handi bihurtu da sahararrentzat.

Joxe Piñas Sanfacundo - Arabako SEADen Lagunen Elkarteko kidea

Catetos para asombrar al mundo
Hace años, cuando un periodista de pocas luces le espetó al físico Pedro Miguel Etxenike sobre la imposibilidad de explicar física cuántica en euskara, el de Isaba le respondió que para hacerlo sólo se necesitaban dos condiciones: una, saber Física cuántica; dos, saber euskara.

El desempeño de un cargo de responsabilidad pública, como el de presidente de un país, solía estar destinado a personas que se distinguían por virtudes admiradas por quienes les daban su confianza, a quien encomendaban la tarea de velar por el bien de la comunidad. Pero desde que un mal actor de Hollywood se puso al frente del séptimo de cacharrería, el principio de Peeter se ha desarrollado sin freno, cuajando un buen retoño a orillas del Alhama.

Hoy para el oficio son necesarias otras virtudes, relacionadas con la cosa nostra del hormigón, excavadoras, áticos y planes urbanísticos, y sería suficiente con que dedicara su tiempo a inaugurar autovías y «egüeses» en compañía del isopo del señor obispo. Pero al de Corella le «pone» la alcachofa del atril del Parlamento y, a su vera, imagina ser el eco de Nebrija y Cisneros.

Sus deslumbrantes conocimientos sobre la lingua navarrorum son un canto entrañable a la ignorancia, pero, unido a su «bricolage geométrico», consigue hacer bueno aquel vaticinio de Shakespeare sobre Navarra y el asombro del mundo. Animémosle a seguir por el mismo camino, aunque sepamos que un buen cateto nunca podrá ser hipotenusa.

Txema Aranaz Cordón