2006ko azaroan Aramaioko herritarrek eta kirol, kultura eta gizarte arloko udalerriko hainbat taldek AHTren egitasmoaren gaineko iritzia galdetzeko eskatu zioten Udalari. Udalak aho batez onartu arren, Arabako Auzitegi Probintzialak, Estatu Abokatuak bultzatuta, herri galdeketa debekatu zuen.

Handik urtebetera, herritarrek berek antolatu zuten herriaren iritzia zein den jakiteko galdeketa, eta hainbat elkarte zein talderen parte-hartzeaz, auzoz auzo gauzatu zuten 2007ko irailaren 28tik 30era. Estatu Abokatuak berriro jo zuen galdeketaren kontra, baina, herriaren aurka ezin zutenez egin, herritarren ordezkariaren aurka jo zuten, Asier Agirre alkatearen aurka, hain zuzen. Otsailaren 10ean izango da epaiketa.

Ondorio «larriak»

Fiskalak aurkeztutako «froga nagusia» alkateak egun horietako batean udaletxeko «ateak ireki izana» dela argitu zuten atzo zenbait zinegotzik eta alkateak berak. Oso «larritzat» jo zituzten epaiketak izan ditzakeen ondorioak, bederatzi urtez ezgaitzeko eta 1.800 euroko isuna ezartzeko eskatu baitu Fiskaltzak.

Udal ordezkarien jarduera berezkoa dena, interes politiko jakin batzuen arabera «judizializatzea eta herriari hitza emateagatik» ezgaitzeko zigorra eskatzea udalen autonomiaren aurkako eraso larria dela salatu zuten, eta era berean, «udalen autonomia kolokan jartzen du».

Herriari hitza ematea udalen funtzionamendu demokratikoan sakontzeko «ariketa bat da», argudiatu zutenez. Eragin handia izan dezaketen egitasmoen aurrean, «ezinbestekoa da herritarren iritzia ezagutzeko udal batek dituen bide guztiak jorratzea, informazioa zabaltzea, eztabaida bultzatzea, eta nola ez, herri galdeketa», nabarmendu zuten.