Jendetsua izan zen AHT abiadura handiko trenaren linea berria eraikitzearen aurka Baionako karriketan bildu zen atzoko manifestaldia. Lauga gela izan zen abiapuntua, arratsaldeko hiruretan, eta han bildu zen jende andanak berak agerian jartzen zuen manifestaldiaren handitasuna. Lapurdiko bazter guztietatik bertaratu ziren herritarrak, «AHTrik ez» aldarrikatzeko, ez beren herrian, «ezta inon ere».

Azken urte honetan, AHT linea berriaren aurka izandako mobilizazioen itxura berdintsua zuen Baionan atzo izandakoak. Baina bertan zegoen jendetzatik at, laborariek izan zuten gehienbat beren indarra erakusteko aukera.

Lapurdiko hainbat zokotatik hurbildutako ehun eta hogeita hamar bat traktore bildu ziren desfilean. Lauga gelatik hiru eta erdietan abiatu zirelarik, beraiek izan zuten manifestazioaren buruan joateko ohorea. «AHT ez» lema, edo egitasmo horri babesa ematen dioten hautetsien aurkako salaketak irakurri ahal ziren traktore gehienetan, eta manifestaldiari bidea zabaltzen zioten heinean, bertan zeuden milaka lagunen txaloak jaso zituzten.

Joaldunek jarraitu zieten bidean, eta ondotik, CADE ingurumenaren babeserako elkarteen kolektiboaren pankarta nagusiak, «AHTei eta xahutzeei ez, bai dagoen linearen berritzeari» aldarrikapena zabalduz. Horren inguruan, CADEko ordezkariekin batera, Landetan AHTren aurka sorturiko kolektiboko ordezkariak ere bildu ziren.

CADEren gibelean, Lapurdiko hiru herri elkargoetako hogeita hamar bat herritako hautetsi eta auzapezak zihoazen.

Han ziren Alain Iriart Hiriburuko auzapez eta Kontseilari Nagusia, Paul Baudry, Michel Hiriart eta Roland Hirigoyen, hurrenez hurren, Basusarriko, Biriatuko eta Mugerreko auzapezak -hiru herri elkargoetako buru ere badira-, «Egungo trenbidearen modernizazioaren alde, tren linea berri bati ez» aldarrikatzen zuen pankartaren gibelean.

Horiekin bildu ziren Lehuntzeko, eta Nafarroa Behereko hainbat herritako auzapezak, Banka eta Izurakoak, esaterako.

Amaitzear dagoen eredua

Suprefeturan amaitu zen manifestaldia, eta, bertan, Michel Hiriartek hartu zuen hitza, eta hautetsien aldarrikapenak gogora ekarri zituen beste behin.

«Ez gaituzte entzuten, alta, guk dioguna egia da», esanez, RFF estatu frantseseko burdinbide sarearen kudeatzaileari AHT linea berriari buruzko ikerketa gehigarria egiteko eskatu zion, eta horretan, «hautetsiekin bat egiteaz gain, beraien hitza entzuna izan dadila» eskatu zuen. «Ez gaude hemen denbora pasatzeko, ez gara prest gure burua besteek manatzen uzteko», gaineratu zuen, hitzaldiari amaiera emanez. Victor Pachon berrogei bat elkarte biltzen dituen CADE kolektiboaren izenean aritu zen, eta RFFrekin sorturiko «tirabira irabazi» behar zutela nabarmenduz hasi zuen hitzaldia.

«Tematuz, pazientzia hartuz eta argudiatuz irabaziko dugu», gehitu zuen. Horretan, RFFk «deus erran, deus egin eta deus ikusteko» ez zegoela erraten zuela gogora ekarri zuen Pachonek. Alta, «erran horien aitzinean guk asko ikusteko, asko egiteko eta dena mugiarazteko dagoela diogu», ihardetsi zuen.

Eta AHT linea berria modernitatearen bidea dela esanez RFFk erabiltzen duen argudioari ere erantzun zion Pachonek, «benetako modernitatea egungo burdinbidea berritzea» litzatekeela nabarmenduz.

Izan ere, azaldu zuenez, trenbideetan aditua den prentsaren arabera, abiadura handiko trenean oinarritutako ereduaren amaiera iritsi da: «Bere garaian Concorde hegazkina modernitatea zela zioten. Gaur egun, iritzi horrekin gibelera egin dute. Burdinbidearen arloan badago oraindik gibelera egiteko aukera, dagoen burdinbidea berrituz, eta tren zerbitzu publikoa mantenduz».

AHTren eredua «bere amaierara» heltzen ari delarik, une honetan «bidegurutze» batean daudela azpimarratu zuen, azkenik, Victor Pachonek.

Babes zabala

Manifestazioan parte hartuz hautetsi eta CADEko ordezkarien ondotik zetozen milaka herritarrek Lapurdiko hiriburuko karrikak aldarrikapenez bete zituzten, «AHTrik ez» lema zen nagusi, ahoz zein idatziz. Era berean, hizki handiz idatzita eraman zituzten Hiriburu, Milafranga, Mugerre, Lehuntze, Urruña, Arrangoitze, Basusarri, Uztaritze, Senpere, Ahetze eta Azkaine, hau da, AHT linea berriak zuzenean harrapatzen dituen herrien izenak.

Lauga gelatik abiatu, eta San Leon biribilgunean zehar, Paulmy etorbidetik igaro zen. Lasaitasunez, tarteka bertan zeuden trikitilari, danbor jotzaile edo txilibitu soinuak entzuten zirela, Baionako herriko etxera iritsi ziren.

Udaletxearen aitzinean martxa epe labur batez gelditu ondoren, Suprefeturako bidea hartu zuten segidan.

Gunera iritsi bezain laster, CRSkoek bidea itxi zieten, eta bai hautetsiek, bai CADE kolektiboko ordezkariek hitza hartzeari ekin zioten. Arratsaldeko bost eta erdietan bukatu zen desfilea Suprefetura parean.

Hautetsi, auzapez, herritar eta CADE kolektiboko kideekin batera, beste zenbait elkartek eta sindikatuk ere pankartak zabaldu zituzten manifestaldian. ELB laborarien sindikatuarekin, eta LABek «AHTri ez, sozialki bidegabea den burdinbide bat eraiki dezagun!» lema zeraman bere pankartan. Bizi! mugimenduko kideek, ostera, musika tresnak izan zituzten bidelagun hasieratik amaierara. Ohiko berde kolorea soinean nagusi zutela, «Lurraren suntsiketa abiadura handian» salaketa zabaltzen zuten, eta desfile osoan, batukada hotsak zabaldu zituzten, «ez, ez, ez, AHTrik ez» hitzen erritmoari jarraituta.

Horiekin, Lauga zubian eta, Espainiako atean «Lurra ez da salgai» eskaera irakurtzen ahal zen. Eta hiriko karriketan, saltegi gehienek «AHTri ez!» aldarrikapen afixa jarri zuten beren erakusleihoetan, Jean Grenet herriko auzapezak eta Baionako bi saltegietako buruek, ostiralean, manifestazioari egin zituzten kritikei erantzunez.