GARA > Idatzia > Kultura

Eguneroko gauza txikiekin josi du Oñederrak «Intemperies»

Bigarren nobela du «Intemperies (babes bila)» Lourdes Oñederra hizkuntzalari, irakasle eta euskaltzain osoak. Hamalau urte pasa dira lehenengotik eta oraingoan 50 urte inguruko emakume baten egunerokotasunean, «besterik gabeko horretan», murgildu du istorioa.
p047_f01_148x104.jpg

Ane ARRUTI | DONOSTIA

Egunerokotasunean jarri du fokua Lourdes Oñederrak (Donostia, 1958) bere bigarren nobelan. Duela hamalau urte argitaratutako «Eta emakumeari sugeak esan zion» (Erein) lehenengoan protagonista Teresa bazen, oraingoan hizkuntzalari donostiar bat da, Luzia, «Intemperies (babes bila)» (Erein) honetan berarekin urte eta erdi inguru pasatzera gonbidatuko gaituena. «Eguneroko bizitzak du pisua, besterik gabeko horrek», azaldu zuen Oñederrak. «Ezer berezirik gertatzen ez den horretan ere, horrek duen erronka. Zaila iruditzen zait bizitzea». Bere esanetan, «oso gutxi dakigu bai geure buruaz, bai besteez, eta hor hitzak daude, hitzetara jotzen dugu ulertu nahian, ezagutzeko. Eta idaztean ere hori izan dut nik esku artean eta hori dute nobela honetan pertsonaiek ere. Hala ere, hitzak batzuetan lagungarri dira eta besteetan korapilatu egiten zaizkigu».

Nobela intimoa da, eguneroko gauza txikien ñabarduretan sakontzen duena. Luziak 50 urte ditu eta lan bat atera zaio Madrilen. «Aurreko nobelan Teresa ixten eta bakartzen bazihoan, oraingoan esango nuke Luzia irekitzen doala. Eguneroko ibileran, inoiz finkatu gabe baina irekita». Beste zenbait pertsonaia ere gurutzatuko dira, Eva, esaterako, haur afasikoa, «harrapatu nauen gaia da afasiarena eta euskarri garrantzitsua bihurtu da nobelan aurrera egiteko».

Denborak obsesionatzen duela aitortu zuen atzo Oñederrak, baina gustatu egiten zaiola, «uste dut ez dudala ongi neurtzen». Kronologikoki idatzi du nobela, abiadura aldakorretan, jauzi ezberdinekin, eta kapitulu bakoitza denbora zehaztuz abiatu du. «Beharbada, euskarri bat bilatzen dut denbora zehazte horretan. Oso irristakorra da eta izendatzeak ematen du eutsi egiten diola». Azken hamalau urtetan beste hiru liburu argitaratu baditu ere, bere aurreko nobelatik denbora asko igaro da, «oso egoste motela izan du». Denbora falta izan zaio idazteko, «nire bizitzan gertatu den aldaketa traumatikoena euskaltzain bihurtzea da», esan zuen, eta unibertsitateko lanek ere, «lan intelektualek», literaturatik ateratzen dutela azaldu zuen.

Izenburuaren inguruan ere azalpenak eman nahi izan zituen Oñederrak. «Intemperies» jartzeko «gogo handia nuen, egoskorkeria ere izan da, oso ondo zetorkidan. Baina ez da gazteleraz pluralean, latinean pentsatu nuen, epeltasun bilatze horretan, babes faltan... hortik azpititulua ere. Iñakik -Aldekoa, editorea- bultzatua izan da, baina oso gustura gelditu naiz azkenean».

Imprimatu 
Gehitu artikuloa: Delicious Zabaldu
Igo