 |
|
|
|
|
ENTREVISTA * Garikoitz Mujika, Oier Oa y Eneko Aizpuru, procesados en el caso «Jarrai-Haika-Segi»
«Es ya una realidad que el movimiento juvenil trabaja con visión nacional»
·No había ninguna razón para que nos mantuvieran en prisión como lo hicieron
Tras ser detenidos por la Policía francesa, entregados a las autoridades españoles mediante una euroorden y ser encarcelados, Garikoitz Mujika, Oier Oa y Eneko Aizpuru han sido puestos en libertad recientemente. Los tres subrayan que, pese a los ataques represivos que ha padecido, el movimiento juvenil vasco continúa trabajando y muy activo, y destacan que el veredicto del juicio contra Jarrai, Haika y Segi puso en evidencia la falsedad de la tesis impulsada por el juez de la Audiencia Nacional española Baltasar Garzón con el objetivo de intentar neutralizar las actividades que llevan a cabo los jóvenes vascos.
 |
Estatu espainola ezker abertzaleko erakun- deen aurkako eraso politikoa indartzen hasi zenean orain lauzpabost urte, gazte erakundea lehenetarikoa izan zen jomugan. Orain lau urte, etxetik alde egin behar izan zuten, besteren ar- tean, Aizpuruk, Oak eta Mujikak. Euren militantziari jarraiki, Ipar Euskal Herrian atxilotu, Estatu frantsesean espetxe- ratu eta ostean Estatu espainoleko kartzeletan eduki dituzte. Orain bi aste utzi zituzten aske, eta euren egoeraren gainean solasean aritu dira GARArekin.
Orain lau urte Garzonek lehenbizi Haikaren eta gero Segiren aurka abiatutako polizia operazioa dela-eta etxetik alde egin behar izan zenuten. Nola bizi izan zenuten hori?
Eneko AIZPURU: Atxiloketak eta sarekada egon zirenean, ilegalizazioaren zurrunbilo guztia abian jarri zutenean, oztopo guztien gainetik lanean jarraitzeko erabakia hartu zen. Eta Ipar Euskal Herrira joateko erabakia hor sartzen da, errepresio eta ilegalizazio guztien gainetik militatzeko, Segin lanean jarraitzeko eta gazteen eskubideen alde egiteko. Garikoitz MUJIKA: Oso garbi ikusi zen Estatu espainolak bazuela erabaki irmoa ezker abertzale osoaren kontra egiteko, eta, batez ere, egitura politi- koen kontrako eraso orokorrak egiteko. Horren aurrean bi aukera zeuden: batetik, klandestinitatearen bidea dago, eta, bestetik, baldintza berri horietan gure apustu politikoari eustea. Kale bizitza osoa zuen gazte erakunde bat gauetik goizera herritik ezabatzen saiatu ziren, eta horri aurre egiteko argi ikusten genuen intsumisioaren bideari ekin behar zitzaiola. Espainol eta frantses legeek esaten zuten horren gainetik antolatzen eta borrokan jarraitu beharra zegoela.
Hirurak, adibidez, gipuzkoarrak zarete. Nolako errealitatearekin egin zenuten han topo?
G.M: Nik, batez ere, nabarmenduko nuke Ipar Euskal Herrian izan den bilakaera politikoa zenbaterainokoa den eta zenbaterainoko urratsak egin diren. Hasi Gazteriaren garaitik eta gaur egun arte, proiektu politikoa sendotzen joan da gazte antolakuntzan, eta abar. Eta nik ez nuke Ipar Euskal Herriaz soilik hitz egingo; oro har, azken sei-zazpi urteotan herri honetan geure burua ezagutzen ikasi dugula aldatu da. Zeren mende askotako zapalkuntzen ondorioz, barne mugek, konplexuek, Euskal Herrian hiru hizkuntza hitz egiteak... mugak sortzen dituzte, eta gehienbat hor aurreratu da. Euskal herritartasun horretara iristen ari gara. Oier OA: Orain arte, nazio estrategiaren kontzientzia eta beharra izan dugu, baina joan garenean jabetu garela horretaz. Hori ikasi dugu, eta nik uste oraindik fase horretan, lurraldetasunaren fasean gaudela.
Eta nola ikusten duzue azken lau urteetan egindako ibilbidea?
E.A: Azken lau urteotako ibilbidearen azterketa egiten badugu, argi gelditu da estrategia horrek porrot egin duela goitik behera. Lau urte ondoren erakunde politikoek bere horretan, lanean jarraitzen dute; Euskal Herrian errealitate bat dira; ez dira desagertu inondik inora eta kalean eta Euskal Herriko auzo eta herri guztietan jarraitzen dute. Eta nik uste ontzat jo behar dela, azkenean militante guztien borrokari eta konpromisoari esker lortu delako aurrera egitea eta estrategia errepresibo hori hankaz gora jartzea. Eta memento honetara iritsi bagara, ezker abertzalearen jarrera irmo eta borroka jarrerari esker izan da.O.O: Hor bada funtsezko elementu bat: gure lanketa politikoa ez dugula ilegalizazio egoera eta parametroetan sartu. Ikusi genuen nazio eraikuntza eta nazio estrategia zela Euskal Herriaren etorkizuna, eta gure ekinbidea ez dugu mugatu sektorea berrestera. Ez gara mugatu defendatzera, proiektua bideratzera baizik, eta ikusten da eragina izan duela, batez ere gazte mugimenduan: gazte- txeen nazio koordinazioa gertatzen da; “Xirika” kaleratzen da; Gaztesarea... Gazte mugimendua nazio perspektibatik lanean ari da. Jada ez da asmo bat, errealitate bat baizik.
Joan den urtean epaitu zuten auzipetu zintuzteten auzia, eta, garai berean, Euskal Herrian mobilizazio ikaragarriak izan ziren. Gainera, epaia kaleratzean nolabait Garzonen tesiak indargabetu ziren.
G.M: Nik uste benetako garaipena izan zela dinamika hori. Estatu espainolak nonbait bazeuzkan indarrak ondo lerrokaturik, gazte erakundearen aurka baitzen. Ez zelako ilegaliza- zioen fasea soilik etortzen, baizik eta Ajuria Eneko itunaz geroztik oso ildo erasokor eta zuzena baitzeukan euskal gazte antolatuen kontra. Gizartearen aurka kriminalizazio bola txiki bat hasia zuen, gero eta handiagoa egiten joan zena; epaiketa erronka handia zen gazte antolakuntzarentzat. Hala ere, egin dutena ez da gutxietsi behar. Herri honetan dagoen gazte erakunde politikorik indartsuena alboratzen saiatzea, kriminalizatzen saiatzea astakeria bat da. Prozesu guztiak oso argi frogatu du: antolakuntzak eta borrokak zenbaterainoko indarra daukaten aurrean daukagun munstro handi hori ere, Estatua deitzen diogun hori ere, baldintzatzeko. O.O: Estatu espainolari begira garaipen gisa bizi izan dugu, eta Gobernu frantsesak bere jarrera hartu du. Ilegalizaziorik gabe pertsonalki hartu du jarrera, bakoitzaren ekinbide politikoa ilegalizatzekoa, eta euroagindua horretarako baliatu du.
Hari horiek, esate baterako, Amaia Rekarterekin, Yves Matxikoterekin eta Haritza Galarragarekin mugitzen ditu. Ostean, zuek eta beste hainbeste izan zineten jomugan.
G.M: Estatu frantsesak ez du erabakitzen horren argi erakundeen kontra zuzenean jotzea, kolektiboaren irudi hori emanez, baina irakurketa berdinetik planteatzen du koadro politikoen kontrako erasoak abiatzea. Ipar Euskal Herrian azkeneko urteotan ezker abertzalean egin diren urratsek zenbaterainoko urduritasuna sortu duten ikusten da hor. Hor sartu behar dira eraso horiek, baita gure atxiloketak. E.A: Euroaginduen kontuekin ere, askotan, bere burua oinarrizko eskubideak onartu eta errespetatzen dituen munduko demokraziarik garbiena bezala azaltzen saiatu da. Eta abian jarritakoa, azkenean, ilegalizazioaren ondorio berberak dituen dinamika errepresiboa da. Erakundeen aurka zuzenean jo gabe, baina oinarrizko eskubideak urratzen dituena.
Gobernu frantsesak askotan dio Euskal Herriko gatazka ez dela bere kontua. Baina espetxe politika gisako errealitateek aurkakoa irudikatzen dute. Zuek, adibidez, bi estatuetako espetxeetan izan zarete.
E.A: Niri, adibidez, ez zidaten euroagindua aplikatu, ni estraditatu egin ninduten. Atxilotu eta espetxeratu nindutenean, mementoan eskuartean zuten espetxe erregimen gogorrena ezarri zidaten. Han igaro nituen bi hilabeteak bakartuta igaro nituen. Izugarria da Estatu frantsesean espetxeratuta dagoen jendea zer-nolako egoeratan dagoen. Dispertsioa automatikoki aplikatzen dute, eta, gainera, helburu zehatz batekin bakartzen zaituzte: militante eta pertsona gisa txikitzea, eta ordura arte borrokatu zaren arrazoiak eta jarrera militantea alboratzea.O.O: Espetxea, azkenean, bai Estatu espainolean eta frantsesean tresna errepresibo bat da. Gainera, inpunitate izugarria dute espetxean edozer egiteko; espetxeko baldintzak gizaga- beak dira erabat. Ez da normala bi ordu patio txiki batean egotea eta beste 22 orduak zelda batean igarotzea liburu bat ere ez duzula, ezertxo ere gabe. Hori da euskal presoek jasaten duten egoera.
Espetxeak, gainera, gaztez lepo daude.
E.A: Azkeneko urteetan bizi izan dugun errepresioaren tamaina eta maila izugarria izan da, eta gazteei ezartzen ari zatzaizkien espetxe zigorrak horren ondorio dira. Nik uste une batean Estatu espainola sinetsita zegoela bide horretatik ezker abertzalea bukatzea-edo lortuko zuela, eta, alde horretatik, denak balio zuela. Gazteak beti egon gara jomugan. Horren erakusle da, adibidez, 22 urteko espetxe zigorrak ezartzea. G.M: Adierazgarria da ere bai espetxeak preso prebentiboz beteta egotea. Bai sabotajeen akusaziopean sartu duten gazte pila bat, gehi operazio «prebentibo» horiek... Eta horietatik asko eta asko gazteak. Xantaia hutsa. Gure askatasuna bezala da: kartzelan egon behar genuen? Ba al dago arrazoirik gu espetxean edukitzeko? Eta gu bezala jende mordoxka.
Hala ere, gazteek hor jarraitzen dute. Nola ikusi duzue urte hauetako bilakaera gazte mugimenduan?
O.O: Nik uste hau proiektu politikoak garatzeko unea dela, eta gazte mugimendua independentziaren proiektua egiten ari da. Ez soilik eskumen politiko bezala, baizik eta eraikitzeko perspektibarekin. Garrantzitsua da ez delako soilik Segi horri erantzuten diona, baizik eta gazte mugimendua hori eremuz eremu bizitzen ari da. E.A: Espetxetik atera eta Segik betiko moduan lanean jarraitzen duela ikustea txalogarria eta zoriontzekoa da. Zoriontzekoa, azken urteotako ibilbidea oso gogorra izan delako, eta soilik erantzutera murriztu gabe, egitasmo berriak abian jarri direlako. Ikuspuntu pertsonal eta militantetik, egoera politikoak eta gazte erakundeak izandako garapena ikusita, nik uste azken lau urteotako ibilbide honek merezi izan duela nabarmendu behar da. Espetxeratuta egon gara, lau urte pasa ditugu etxetik kanpo, baina norberaren ekarpen militanteari esker lortu da honaino iristea.
Asteburuan euskal gazteriak hitzordu garrantzitsua du Etxarri Aranatzen. Joateko asmorik?
O.O: Joateko asmoa noski dugula, aspaldiko nahi bat izan delako, eta ezustean joateko aukera dugulako. Ilusioz joango gara, gogoz eta ongi pasatzera. E.A: Zoritxarrez, aspaldi ez goaz Topagunera. Aurten aukera daukagu eta une politikoa kontuan hartuta, nik uste ezinbestekoa dela halako ekimenetan parte hartzea eta bide horretan bultza egitea. Bakoitzak ahal duen moduan eta tamainan, baina hortxe. -
«Ertzainek atxilotzean, gainera, eurak ulertzeko eskatzen zidaten»
Aizpuru, Oa eta Mujika aske daude, eta Araitz Zubimendi hernaniar gaztea euren auzi berean dago auzipetuta. Hark ere kalean behar luke. Gainera, hirurak aske gelditu ziren egu-nean, Ertzaintzak, Donostian, Oier Oa atxilotuta izan zuen ordubetez polizia etxean.Eta orain, berriro ere aske zaudete. Zer
irakurketa egiten duzue? G.M: Ez dakit, egoera politiko berri honetan Gobernu espainolak keinu txiki batzuk egin behar ditu. Baina hori ez da keinu bat, ez ginateke han egon beharko. E.A: Epaiketagatik egin den borrokari esker gaude, neurri batean, ka- lean. Gazte erakundearen aurkako errepresioa antzua dela eta Segiko kide izateagatik kartzelatzea zentzugabea dela agerian gelditzen baita. Borroka horrek eragin zuzena izan du. Keinuak aipatu dira lehen. Zure atxiloketa
ere, Oier, keinua izan al zen? O.O: Nik uste PNV pixka bat lekuz kanpo dagoela protagonismoa ez duen prozesu batean. Azken hilabeteetako jarrerarekin lotzen da. G.M: Imazek Zapaterori esan zion: «Zuekiko lasai egon, leialtasun osoa dugu». Hitzekin esaten dio eta gero ekintzekin. Zer pentsatu zenuen atxilotu zintuztenean?
O.O: Mementoan, harridura. Espetxetik ate- ra berri eta ia polizia etxean! Haserre handia sentitzen nuen banekielako tramite bat zela. Argi nuen gaua han pasa beharko nuela eta Madrilera eramango nindutela, han aske uzteko. Eta haserre nintzen familia sekulako ilusioarekin zegoelako, lagunak zain, lau urte auzotik kanpo... Nola gertatu zen? O.O: Antiguara iritsi ginenean ertzainek gelditu gintuzten. Aske nengoen ziurtasuna ez omen zeukaten, eta, gainera, nire kontra atxilotze agindu bat zegoela esan zidaten. Eta atxilotu ninduten. Beraiek, gainera, eskatzen zidaten eurak ulertzeko, ezin nindutelako ihes egiten utzi nire aurkako agindua agertzen bazen. Ez nuela ulertzen zergatik atxilotzen ninduten esan nien. Segurtasun perimetroan geundela eta horregatik zela esan zidaten. Segurtasun eremua? Euren polizia etxekoa, pentsatzen dut. Su-eten bat indarrean zegoela esan nien, oso ondo zekitela ez zela lehergailurik jartzeko arriskurik. Bada, horrexegatik justu ezin zezaketela hanka- sartzerik egin erantzun zidaten, gertaera politiko oso garrantzitsuak izaten ari zirelako eta dena ongi ziurtatu behar zutela. Orduan, ni atxilotzea normala ez zela esaten nien, ea nolatan ez zitzaien ordenagailuetan azaltzen ni aske nengoela; gainera, paperak gainean nituen. Guardia Zibilarekin maila horretan ez zutela kooperatzen erantzun zidaten. Nitaz ea trufatzen ari ziren erantzun nien, noski. Abokatuak etorri behar izan zuen polizia etxera, eta azkenean etxera iritsi nintzen, nire auzora.
|
|
|
|
|
|
|  |
|
|
|
|
|
