Atzo Miramongo Parke Teknologikoan, Kutxaespaziotik hurbil, zabaldu zuten Basque Culinary Center, eta Mondragon Unibertsitateko Gastronomia Zientzien Fakultatea eta munduan bakarra den berrikuntzako eta garapeneko zentro bat hartzen ditu barrenean. Inflexio puntu bat da Euskal Herriko gastronomiaren historian, arlo honetako prestakuntza «zientzia-diziplina bihurtu» eta unibertsitatean sartu baita. Sustatzaileek azaldu zutenez, hainbat helburuk egiten dute bat proiektuan: euskal sukaldaritzak etorkizunean ere goi-mailan eta berrikuntzaren puntan izaten segitzea nahi dute; sektoreko enpresetan teknologia transferentzia eta berrikuntza sustatzea; eta ekimen eta proiektu berriak sortzea. «Nazioarteko bokazioa duen proiektu estrategikoa du eta Euskadi gastronomia-zientzien prestakuntzaren muin bihurtuko du», nabarmendu zuten.

Ikasleak protagonista

Alex Beitia zuzendari akademikoak azaldu zuenez, gastronomiako titulu hau sortzeko ikasleek karrera bukatzean zein profil izatea nahi duten pentsatu zuten, eta gaitasun hauek izan behar dituztela erabaki zuten: kozinatzen eta zerbitzatzen jakin behar dute; kudeatzen; berritzen eta ikertzen; aholkulari lanak egiten; eta proiektu berriak hasten.

Ildo horiei jarraituta, lau urteko ikasketa plan bat eratu dute eta ikasleek hiru ibilbideren artean aukera dezakete: sukaldaritza abangoardia; berrikuntza, negozioa eta ikasketa; eta elikagai industria.

Ohiko hezkuntza eredua aldatu dutela erantsi zuen Beitiak: irakasleak azalpenak ematen eta ikasleak apunteak hartzen egon beharrean, ikaslea izanen da hezkuntza prozesuko protagonista, eta irakaslea, laguntzailea. Ikasketak hagitz praktikoak izanen dira eta ebaluazioa, jarraia eta orokorra.

Basque Culinary Center Mondragon Unibertsitateari atxikia dago, eta zazpi sukaldari daude fundazioaren patronatuaren barnean: Juan Mari Arzak, Martin Berasategi, Pedro Subijana, Karlos Argiñano, Andoni Luis Aduriz, Hilario Arbelaitz eta Eneko Atxa. Josu Zabala Mondragon Unibertsitateko errektorea, Donostiako Udala, Gipuzkoako Aldundia eta Lakuako eta Madrilgo gobernuak ere parte dira, elikaduraren sektoreko enpresa ugari bezala.

Guztien babesarekin eraiki dute heldu den hilabetetik aitzinera hainbat herrialdetatik etorritako 70 ikasle hartuko dituen eraikin handia. Vaumm Arquitectos Donostiako estudioak diseinatutako zentroa egiteko 17 milioi euro inbertitu dituzte. Lurraren malda aprobetxatuz, plater metatuak irudikatzen ditu eraikinak, eta bost solairuak mailakatuta daude maldan behera egin ahala. U forman, «harremanetarako patio» baten inguruan antolatuta dago.

Inaugurazioa, poliziaz beteta

Polizia artean eta pasabide luze samar bat oinez igaro ondotik iritsi ginen goizeko ekitaldira; ospitaleetaraino ailegatzen ziren ertzainak eta inguru guztia itxita zegoen. Hiruzpalau kontrol pasatu behar izan genituen. Kamera, kazetari, kalez jantzitako polizia, dotore-dotore jantzitako gonbidatu eta jende ezagun ugari zegoen. Kafetegian zerbait hartzen, bista ederreko terraza luzetik begira edo talde txikitan solasean ari ziren. Gorbata eta traje, gainean ibiltzeko ezinezkoak diruditen takoi, soineko... eta, tartean, sukaldari jantziak. Kamiseta bera soinean, harro eta pozik ari ziren adierazpenak egiten.

Martin Berasategik, adibidez, haurra zela etxean sukaldari izan nahi zuela ekarri zien gogora kazetariei, eta ordutik gauzak nola aldatu diren ohartarazi zien. «Momentu historiko batean gaude eta aprobetxatu egin behar dugu, inork ezagutzen ez gintuenean bezalako ilusioarekin borrokatu». Beretzat hagitz egun berezia zen, bihotzean gordetzekoa.

Han ziren Iñaki Goirizelaia EHUko errektorea, Markel Olano Gipuzkoako ahaldun nagusi ohia, Alberto Surio EITBko zuzendaria, Isabel Celaa Hezkuntza sailburua, Patxi Lopez eta PPren ordezkaritza zabala, Antonio Basagoiti buru zuena.

Deigarria izan zen Asturiasko printze-printzesen etorrera ekitaldiaren erdigune izatea. Dantzarien aurresku eta guzti sartu ziren, eta jende guztia euren zain egon zen. Ailegatzen ari zirela sumatzean, kamerak arrapaladan etorri ziren eta jendea zinta gibelean pilatu zen, lepoa luzatuta ongi ikusteko. Politikariek pasabide bat ireki zieten eta sukaldariak lerroan jarri ziren argazkirako. Txalo batzuk aditu ziren eta alde banatatik helduta Letizia Ortizek eta Felipe Borboikoak oihala kendu zioten plakari. «Mila esker eta zorionak», erran zuen honek euskaraz.