Duela bost urte inguru Gipuzkoako Bertso Eskolen Sarea egituratzeko beharra sumatu zuen Gipuzkoako Bertsozale Elkarteak. Bere zeregin nagusia Bertso Eskolen arteko harremana sendotu eta egonkortzeaz gain, tokian tokiko beharrei erantzutea izan da, eta orain arte egindako bidearekin pozarren daude.

Alde horretatik, zera gogorarazi zuen atzo, prentsaurrekoan, Unai Muñoa Gipuzkoako transmisioko kideak: «Ikusi genuen Gipuzkoan lan mordoa genuela martxan, baina modu autonomoan; bakoitzak bere egitura zuen, bere bidea egiten zuen; ez zegoen sarerik koordinatu eta proiektu komun bat zeramanik. Hori izan zen helburua: Bertso Eskolak elkartu, proiektu bat bideratu, hausnarketa egin, eta sareari Bertsozale Elkartetik ahalik eta baliabide ekonomiko eta humano gehien eskaini».

Bada, Muñoak esan zuen bezala, igandean egingo den hitzordua bera Gipuzkoako Bertso Eskolen Sarearen ondorio da. 2005ean egin zen lehenengo Gipuzkoako Bertso Eskolen Eguna Villabonan, Oiartzunen izan zen hurrengoa, eta Oñatin azkena. Edizio berrian, aldiz, laugarrenean, Usurbilera deitu dute.

«Bizi eskola-Bertso Eskola»

Hitzorduaren berri emateko, Andoni Egaña, Bertsozale Elkarteko kide eta bertsolaria, mintzatu zen agerraldian, eta berak azaldu zuen, zehazki, ospakizun honetarako hautatutako leloaren zergatia. «Bertso Eskola bizi eskola izan da, bai; jardunaldi hauen goiburu hala jarri dugu sinesten dugulako Bertso Eskola aisialdirako garrantzitsua dela». Hala berretsi zuen arestian esandakoa, bertsotarako ez ezik Eskolak «bizitzarako eskola» ere badirela nabarmenduta.

Zergatik? «Hasteko, taldean egiten delako lan, eta gaztetxoak taldean lan egitera ohitzeak badu garrantzia, taldean aritzeaz gain, lan pertsonala ere ezinbestekoa delako. Beraz, lan pertsonala eta taldekoaren arteko oreka horiek lantzen ikasteko, uste dugu toki egokia dela Bertso Eskola». Bertan ezagutuko dute, bestalde, usadioa ere -tradizioko doinuak, bertso zahar eta ez hain zaharrak...-: «Usadioa landuko dute, bai; baina sormena ere bai, horrekin egingo baitute topo inprobisatzen hasteko unetik beretik. Bien arteko oreka hori bizitzarako eskola egokia dela uste dugu guk».

Horren haritik, Egañak eskoletan landu ohi diren beste hamaika gaitasun ere aipatu zituen. Komunikatzekoa kasu, «norbere argudioak sortu eta ahalik eta era ulergarrienean tolestatzen ere ikasten dutelako, eta lagunaren edo jolaseko aurkariaren argudioei aurre egiten ere bai». Norbere diskurtsoa antolatu, jendaurrean lotsa nola galdu, memoria eta hizkuntza landu, izpiritu kritikoa zer den ikasi... «Bertso Eskoletan ikasiko dituzte mila gaitasun, mila jarrera bertsoetarako ez ezik, bizitzarako ere baliagarri direnak. Hala uste dugu eta hala bizi izan dugu guk».

Gipuzkoako Bertso Eskoletako kideek, beraz, hitzordua dute igandean Usurbilen. Xede zehatzak dituzte arduradunek: «Bertso Eskoletako neska-mutilen arteko erlazioak sustatu eta zaintzea; herri bakoitzaren izaera eta dinamika propioa errespetatuz, herrialde mailako mugimenduaren parte egin eta sentiaraztea; Gipuzkoako Eskola hauen mugimendua ezagutzera eman eta ahalik eta herri gehienetara zabaltzea; Eskoletako arduradun eta irakasleen arteko harremanak sustatzea; Bertsogintza eta hizkuntzaren ludikotasuna lantzea; bertako Bertso Eskolari bultzada sendo bat ematea; bai eta gozarazi eta gozatzea ere». Hitzorduak Kutxaren, Usurbilgo Udalaren eta Foru Aldundiaren babesa ere badu.