Gobernu akordioak ez du Estatu belgikarraren haustura konponduko
Belgikako sei talde politikoek Gobernua osatzeko harturiko konpromisoak ez du Estatuaren haustura konponduko. 10,5 milioi biztanleetatik %60k flandesera hitz egiten dute eta %40k, berriz, frantsesa. Datuak horiek izanik ere, Flandrian boz gehien lortu zituen N-VA talde flandestarra Gobernutik kanpo utzi dute. Aurreikuspenak betez gero, Elio Di Rupok hartuko du Gobernuaren gidaritza. Azken 38 urteetan lehen aldiz, frantses hiztun bat izango da lehen ministroa.
GARA | BRUSELAS
Krisi politiko sakonean barneratuta egon da Belgika azken 535 egunetan. 2010eko apirilaz geroztik, Gobernurik gabe egon da. Talde politikoen arteko desadostasunak nabarmenak izan dira, batez ere, hizkuntzari eta zerga sistemaren erreformari dagokionez. Gobernua osatzeko bidean, Alberto II.a erregeak Alderdi Sozialistako presidente eta frantses hiztun Elio Di Ruppo izendatu zuen bitartekari.
Irailaren 6an, gai korapilatsuenen gaineko elkarrizketak hasi zituen talde politikoekin. Estatu federalaren erreforma izan zen ika-mika handiena sorrarazi zuena. Belgikako biztanleriaren gehiengoa izanik (%58 inguru), ahalmen gehiago eskatu zituen Flandriak. Negoziazioak bertan behera gelditzeko zorian egon ziren arren, urrian talde politiko flandestar eta frantses gehienek Flandesko, Waloniako eta Bruselako eskualdeei botere gehiago ematea adostu zuten.
Estatuaren erreformaren gaineko akordioa lortuta, zerga sistemaren aldaketak zeresan handia eman zuen. Liberalak eta kontserbadoreak ados jartzen ez zirenez eta sindikatuen protestak tarteko, kargua uztea erabaki zuen Di Ruppok. Horixe jakinarazi zion duela bi aste erregeari eta honek «egoeraren larritasunaz» jabetzeko deia egin zien buruzagi politikoei.
Europar Batasunak eta euroak pairatzen duten krisialdiak behartuta, larunbatean aurrekontuei buruzko akordioa lortu zuten; 2012ean barne produktu gordina %2,8ra murriztea adostu zuten.
Asteazken gauean, berriz, koalizio-gobernua osatzeko proiektua onartu zuten negoziazioetan esku hartu duten sei talde politikoek. Flandrian boto gehien lortu zituen taldea, N-VA, baita Berdeak ere, elkarrizketa mahaitik kanpo eta Gobernutik kanpo gelditu dira.
Asteburuan, Gobernua osatu behar duten talde politiko bakoitzaren biltzarrak baiezkoa eman beharko diote asteazken gauean onarturiko agiriari. Horren ostean, astelehen edo asteartean aurkeztuko dute Gobernua, Di Ruppo buru izanik.
Haren izendapena berretsiz gero, azken 38 urteetako lehen ministro frantses hiztuna izango da. Gauzak horrela, oraingoz urtebete baino gehiago iraun duen krisi politikoa konpondu dela dirudi; ez ordea, Estatuak bizi duen haustura.
«Di Rupporen arrakastak ez du derrigorrez oreka berri bat ekarriko. Ez du flandestar eta frantses komunitateen arteko harremanak harmoniatsuak izango direnik bermatzen», esan zuen Bruselako Unibertsitateko Zientzia Politikoetako irakasle Pascal Delwitek.
«Akordio horiek guztiak oso ahulak dira eta, kulturari dagokionez, Belgikan dagoen haustura gero eta handiagoa da», gaineratu zuten. Politikan aditu Jean Fanielen esanetan, «asteazkeneko konpromisoa flandestarren eta frantsesen arteko gatazka luzean atsedenaldi txiki bat izan liteke». Flandriaren burujabetzaren aldekoa den eta Gobernutik kanpo utzi duten N-VAren oposizio lana zorrotza izango dela iragarri zuen.
¿Es posible dirigir Bélgica con poco dominio del flamenco?. El futuro primer ministro, el francófono Elio Di Ruppo, sostiene que sí, pese a las críticas que ha recibido en Flandes, que le exige un mayor dominio del idioma. Hijo de inmigrantes italianos, Di Ruppo, de 60 años, habla francés desde su juventud, mientras que su dominio del flamenco -hablado por el 60% de los 10,5 millones de belgas- es escaso. Para el periódico «Het Laatste Nieuws», el más vendido en Flandes, «está preparado para ser ministro, pero no para serlo de los flamencos». Como el resto de medios, destacó los errores lingüísticos cometidos por Di Ruppo en la rueda de prensa que ofreció el pasado domingo para anunciar el histórico acuerdo sobre los próximos presupuestos. Sin perder la sonrisa y refiriéndose a la necesidad de los países de la UE de apretarse el cinturón para salir de la crisis, confundió drinken -que significa beber- con dringen -urgente en flamenco-. «Su escaso conocimiento de la lengua puede ser un problema, aunque la voluntad sea buena», consideró Yves Leterme, su predecesor en el cargo, que se desenvuelve en ambas lenguas oficiales.
Di Ruppo ha prometido mejorar su dominio del flamenco. «Me tomaré mi tiempo para perfeccionarlo. Y en el Parlamento responderé en flamenco aunque cometa errores. Durante las negociaciones, no he necesitado de ninguna traducción simultánea, soy capaz de entenderlo», subrayó.
El líder del independentista N-VA, Bart De Weber, remarcó que «no puede haber un gobernante que no sea bilingüe», por lo que rechazó la candidatura de Di Ruppo. Jérome RIVET
