MANNAR

Lekukoek eman duten informazioaren arabera, Sri Lankako soldaduek eta Itsas Armadako marinelek tamil etniako 200 bat zibil hartzen zituen elizari egin zioten eraso. Mugitzen zen guztiari egiten zioten tiro erasotzaileek, eta granadak ere erabili zituzten operazio horretan, ondoan dagoen Pesalai herrixkari eraso egin aurretik. Aipatu herrixkan arrantza da jarduera ia bakarra.

Armadak berehala gezurtatu du lekukoen informazioa, eta kazetariei bertaratzea debekatu die. Militarren bertsioaren arabera, hildako guztiak LTTE Tamil Lurraren Askapenerako Tigreak izeneko gerrillako kideak ziren eta, gainera, gerrillariek egin zioten eraso elizari. «Terroristek arrantzale itxura hartu zuten», esan du Prasad Samarasinghe jeneralak Colombo Sri Lankako hiriburutik.

«Eraso hori LTTEk egin du, guk ez baitugu zibilen aurkako erasorik egiten», esan du, berriz, D. K. P. Dassanayake komandanteak.

Ez datoz bat adierazpen horiekin erietxe publikoan hartu zituzten herritarrak. Horiek esan diete kazetariei soldaduak bat-batean iritsi zirela herrixkara, zibilei tiro eginez.

«Guztiok elizaren barruan geunden soldaduak eta marinelak bertara sartu eta tiroka hasi zirenean. Leiho batetik granada bat bota zuten barrura», jakinarazi du Mariyadas Loggu 46 urteko herritarrak, Mannar-eko erietxean, bertan baitaukate zauritutako eskua sendatzeko.

«Gure segurtasunaren ardura dutenek hori egiten badute, gu nora joan gintezke?», galdetzen dio kazetariari. Aspaldi honetan tamilak nagusi diren lurraldeetan gero eta eraso gehiago izaten denez gero, makina bat herritarrek elizetara jotzen du babes bila.

Hildakoetako bat elizaren barruan hil zen. Arrantzan ari ziren lau herritar tenplura iristean zauritu zituzten, oso larri gainera, eta handik pixka batera hil egin ziren, Logguk eta beste lekukoek esandakoaren arabera. Erietxeko iturriek jakinarazi dutenez, beste berrogeita zazpi zauritu hartu behar izan zuten bertan.

Nueva batalla naval

MANNAR

«Nazioarteko komunitatea erantzulea da, eta ezin du beste aldera begiratu»
S. PARAMALINGAM | Abokatu tamila

Oñatiko Unibertsitateak aste bukaeran hartu dituen autodeterminazioari eta sezesioari buruzko mintegietan parte hartu du S. Paramalingam abokatu tamilak. Gogoeta XXI pentsamendu bilguneak antolatu duen ekimenari ekarpenak egiten zizkion mementoan bertan, gerra hotsa zen nagusi tamilen eta srilankarren artean.

­Nor dago, zure iritziz, bake prozesuaren aurka?

Tamilak biktimak dira; haiek soluzioa nahi dute. Srilankarrek ateratzen dituzte etekinak zapalkuntza horretatik. Tamilek nazioarteko zuzenbidean oinarritutako irtenbide bat nahi dute; beren lurraldean bakean bizi ahal izatea bermatuko liekeen irtenbidea, hain zuzen ere.

­Baina negoziatzearen alde azaldu da, behin eta berriro, Sri Lankako Gobernua.

2002. urtean bi aldeek sinatu zuten su-eteneko akordioaren arabera, tamilen lurraldetik, Eelam-etik, alde egin behar zuten srilankar soldaduek. Ez dute hitza bete. Sri Lankak independentzia lortu zuenetik, 1948tik, gaur egun arte, tamilei eman dien tratamendua ikusita, bortxakeria, bazterkeria..., tamil herriak ez dio sekula emango bere lurraldearen kontrola.

­Ordutik hona ez al du egoerak hobera egin?

Britainiar kolonizatzaileak etorri aurretik, bi herri ginen. Batasuna britainiar kolonialismoaren eredua da, eredu maltzurra. Eta azkeneko 60 urteetan Sri Lankako bilakaera konstituzionalak tamilen aurkako bazterketa areagotu baino ez du egin. Tamilen erantzuna parean izan da, eta estatu federala eskatzetik independentzia aldarrikatzera iritsi dira.

­Tigreen gerrillak Eelam lurraldea ia guztiz bere kontrolpean du gaur egun.

Egungo egoeran, bi estatu daude uhartean. Sri Lanka estatu bakartzat hartzen duten arren, tamilek de facto bere estatua uhartearen iparraldean dute. Sri Lanka porrot egin duten 25 estatuen artean sartu dute nazioarteko adituek.

­Eta, zer egiten du Nazioarteko Komunitateak?

Behin horrela sailkatuta, Nazio Batuek ezin dute beste aldera begiratu. Segurtasun Kontseiluak parte hartu behar du eta bere garaian gaizki egin zutena konpondu. Nazioarteko komunitateak ez badio gaiari heltzen, tamilek ez dute inolako aukerarik beren eskubideak bermatzeko, ezta bizimodu normala egiteko eskubidea ere.

­Nola konpondu behar du auzia nazioarteak?

Nazioarteko zuzenbideak egoera honetan aplikatu behar dituen printzipio juridikoak identifikatu behar dira lehenik. Identifikatu bakarrik ez, martxan jarri baizik. Ez du egin behar srilankarren edota tamilen alde. Legea bete baino ez du egin behar.

­Duela astebete, Tigreen gerrilla bere «erakunde terroristen» zerrendan sartzeko asmoa duela esan zuen Europar Batasunak. Zer deritzozu horri?

Orain arte nahiko harrera neutrala izan du Europar Batasunak. Bi aldeei kritikak egin dizkie; tamilek onartzen dituzten kritikak, gainera. Baina azken ebazpen horrek hautsak harrotu ditu eta tamilak oso haserre dira, eta mobilizazioak egin dituzte azken egunotan Europa osoan, Londresen tartean.

Europar Batasunaren kide diren Portugal, Herbehereak eta Britainia Handia izan dira 450 urtez Sri Lankan agindu dutenak. Haiek dakite hobekien bertan egin zutena. Tamil herria kolonialismoaren biktima da, historikoki zanpatua. Ez da benetako deskolonizazio prozesurik gertatu. Potentzia horiek sortu zuten arazoa, eta horregatik ez dute inolako eskubiderik orain ezer esateko, batez ere LTTE kolonialismoak eragin zuen suntsiketa konpontzeko borrokan ari delako. Ez da zuzena.

­Zer egin behar du, ordea, Europar Batasunak?

Erakunde demokratikoa izanik, auzia seriotasun handiagoarekin hartu beharko luke. Demokrazia, giza eskubideak aldarrikatzen ditu Europar Batasunak. Printzipio horiek gurean ere bermatzea nahi dugu, besterik ez. -