Orain 25 urte Manu Robles-Arangiz Zeanuriko hilerrian lurperatu genuenean, malkoak ziren orduan gazte ginen sindikalista askoren begietan. Ez zen hainbeste denbora Manu ezagutzen genuela; tarte horretan ere ez genuen denbora gehiegi pasatu elkarrekin; nahikoa izan zen, halere, Manu gurea genuela eta Manuk bereak gintuela sinesteko.

80 urtetik gorakoa zen Manu Robles-Arangiz ezagutu nuenean; buru argi eta jenio bizikoa, halere. Bizitza luze eta oparoa bizia zuen ordurako: militantziari emanak zizkion urterik onenak; abertzaletasun sindikal eta politikoaren gorakada lehen lerrotik bizi izan zuen, baina baita gerra eta gerra-osteak emandako kolpe etsigarria ere; erbestea eta espetxea behin baino gehiagotan; estualdiak, noiznahi; erosotasuna, gutxitan.

Bere emazte Luisarekin familia ugariaren habi egin zuen Beskoitzeko Leku-Eder. Ez zuen, baina, bere erantzukizun historikoa, ELA suspertzea, alegia, ahantzi, II. Kongresuak (1933) bere ardurapean utzi zuen proiektuaren jagoletzat baitzekusan bere burua; gerrak eta errepresioak suntsitutako zuhaitz lerdenaren adaxka, hainbeste urtetan zaindua, langile belaunaldi berrian landatzea zegokion, baita egin ere.

Aise konektatu zuen Manuk belaunaldi berriko sindikalistekin, eta berehala ikusi zuen, azken urteetan aldaketa sakonak jasandako herriak eta klaseak molde eta pertsona berriak behar zituela. Gazteon formulazioren bat onartzea kostatu zitzaion apur bat: sozialismoarena esaterako, berak hainbeste idatzitan aldarrikatutako komunitarismoaren ordez; beste berritasun batzuk, alderdi politikoekiko independentzia zorrotza, esaterako, inolako erreparorik gabe egin zituen bereak. Nolanahi era, ñabardurak ñabardura, Manuk ELAren berpiztea eta hedatzea jarri zuen edozeren gainetik: «txikikeriak alde batera utzi, eta ELA berrindartu behar da; hori gazteek egin dezakete, eta ni gazteekin nago» esanaz eten zuen atzera begirako eztabaida. Pozarren ikusi ahal zuen bere azken urteetan, ELAren hedapena ikusita, bere hautua zuzena izan zela.

ELAk bere kultur fundazioari haren izena eman dionean, Manuren oroitarri bizia ezarri nahi izan du. Poztuko zen Manu, ezagutzeko aukera izan balu, jakitea langilearen eta pertsonaren duintasun eta askapen bidean oinarrizko tresnatzat zuen belaunaldikoa baitzen; eta kultur gizona bera ere, azken finean. Are gehiago poztuko zen bere izena daraman fundazioa Iparraldean egiten ari den urratsak ikusita, bere semeek duela ez asko aitortu zidaten bezala. Balio bezate lerro xume hauek orain 25 urte utzi gintuen gizonaren oroimen eta omenerako.

German Kortabarria Igartua - ELAko idazkariorde nagusia

Euskaldunak berriz ere zigortuak
Joan den apirilean Nafarroako AEK-ko lau kide Hezkuntza Departamenduko egoitzan kateatu ziren. Ekintza horren bidez Nafarroako Gobernuak oro har euskararekin eta bereziki helduen alfabetatze eta euskalduntze sektorearekin duen jarrera salatu nahi izan zuten. Lau kideak atxilotu eta ostegunean epaitu zituzten.

EHEtik gure salaketa jakinarazi nahi dugu. Alde batetik, euskaltzale hauen atxiloketa, epaiketa eta zigorra onartezinak dira. Euskarak jasaten dituen eraso eta murrizketen aurrean protesta egiteagatik delitu egiletzat hartzen baikaituzte euskaltzaleok, zapaltzailea eta erasotzailea Gobernua denean. Bestetik, epaiketari begira lau AEK-ko kideen hizkuntza eskubideen urraketa nabarmendu behar da. Euskaldunak gure herrian arrotz bagina bezala tratatuak baikara: jakinarazpenak erdaraz, epaile erdalduna, epaiketa erdaraz... Itzultzailea jarri diete bai, baina horrek gure herrian arrotz egiten gaitu. Gure herrian administrazio batean euskara hutsez aritzeko eskubide osoa dugu, baina ostera, bazterketa eta diskriminazioa da euskaldunok pairatu behar duguna.

Ez da hau gertatzen den lehen aldia. Eta zoritxarrez, ez da azkena ere izango. Halako kasuak bakartuak baino, sistematikoak dira Euskal Herrian. Euskaldunok gure herrian euskaraz normaltasunez bizitzeko dugun ezintasuna agerian geratzen da egunero eta zer esanik ez, epaitegiez ari garenean. Egoera honen arduradun zuzenak politikariak diren bezalaxe, epaile, fiskal eta bestelako eragileak ere badira. Horiek guztiek eragiten dute hizkuntza zapalkuntza, espainiar eta frantses legeek ematen dieten babes osoarekin. Halako urraketen aurrean euskaldunok irmo jardun behar dugu, gure herrian euskaraz bizitzeko dugun eskubidea aldarrikatuz, euskaraz!

Nestor Esteban - EHEren izenean

Limpieza y seguridad
El 31 de julio del pasado año nuestro hijo tuvo la desgracia de sufrir un grave accidente; se seccionó un nervio, una artería y dos tendones con un vaso roto, por la inexistente limpieza de las calles y plazas. ¿Duro, verdad? Pero tan duro es pedir un apoyo para el niño al Departamento de Educación y que te respondan que no es necesario y que además vivimos en Karrantza, pero si viviésemos en Bil- bao o Zalla, este servicio estaría cubierto.¡Qué desgracia vivir en Karrantza! Pues no señores, vivimos en Karrantza porque nos gusta y queremos seguir aquí, por difícil que nos lo pongan.

Decirles a los responsables del Ayuntamiento de Karrantza que si queremos potenciar el turismo en nuestro Valle tendremos que tener una buena carta de presentación, y una imagen vale más que mil palabras. Y no sólo por esta razón, sino por la seguridad de nuestros hijos, resulta inadmisible que no se limpien las plazas los días festivos, cuando saben muy bien que tras una «noche de marcha» quedan llenas de trozos de vasos de cristal rotos. ¿Acaso esperan a que le ocurra a otro niño un nuevo accidente para tomar soluciones? Por este problema de falta de limpieza y seguridad no podemos usar con nuestros hijos las plazas públicas los días festivos.

Por último, quiero agradecer a la Dirección y profesorado del C. P. Kontxa el apoyo prestado, sin el que nuestro hijo probablemente no hubiese podido acudir al centro escolar.

Marta Fernández - Karrantza

Iñaki De Juana, bizirik eta etxean
Berdin dio nondik datorren (ETAren edo Estatuaren aldetik zein pertsona baten eskutik), bidegabekeria bidegabekeria da. Eta bidegabekeria galanta da, beste hitzik ez du, Iñaki de Juanarekin egiten ari direnak.

Esaten da justizia itsua dela eta balantza berean pisatzen dituela epaitzen dituen auzi guztiak. Gezurra! De Juana zigortu dute, bere onerako edo txarrerako, sinbolo bat delako. Bi iritzi artikulurengatik hamabi urteko zigorra ezartzeak ez du ez hankarik ez bururik. Askotan irakurri eta entzun dut, mendekua hotzean jaten den jakia dela. Kasu honetan mende- kua ikusten dut eta justiziarik eza. Iritzi hau ez da nirea edo nire gisakoena soil-soilik, legegizon zu- hur askorena ere bai.

Ezkerreko klasikoek zioten (Marx-ek haien artean) Estatua hotza eta bihozgabea dela. Hotza bai, bihozgabea ez. Badu bere bihotza, eta hala nabaritzen zaio bere aldekoei edo seme bihurri kuttunei (Galindori esate baterako) zigorra barkatzen edo arintzen dienean, baita justiziaren ordez mendeku goseak agindu- ta okerreko erabakiak hartzen dituenean ere. Neurtzeko eta pisatzeko bi modu desber- din! Eta hori oso larria da.

De Juanarekin gertatzen ari dena oztopo bat gehiago bihurtzen zaigu oztopoz beteriko bakearen bidean. Baina, hala ez balitz ere, bidegabekeriak bidegabekeria izaten jarraituko luke. Arrazoi nahikoa, Iñaki de Juana biziri eta etxean! aldarrikatzeko.

Joxe Iriarte, Bikila - Zutik-eko kidea

¡Condiciones democraticas, ya!
Como madre de un imputado en el sumario 8/97 y como parte implicada en la resolución del conflicto que vive Euskal Herria, quiero hacer uso de mi derecho a la «libertad de expresión», para dar mi opinión sobre dos cuestiones.

En primer lugar, quiero denunciar el juicio que se va a celebrar contra doce personas, entre ellas mi hijo, a partir del 8 de febrero en la Audiencia Nacional, institución antidemocrática que vulnera los derechos de los ciudadanos vascos, que debería de desaparecer para que se den unas condiciones democráticas. Además, en este caso en concreto, no entiendo cómo después de doce años de que fueron detenidosy encarcelados, van a ser juzgados basándose en declaraciones conseguidas bajo tortura. Cómo es posible que después de tantos años se vaya a juzgar a unas personas, entre las que, por ejemplo, una tiene una hija de 9 años, otros trabajo fijo, otros pareja... Pero lo que más me importa es la poca voluntad de los estados para solucionar el conflicto que vive nuestro pueblo. Si verdaderamente quisieran la paz tendrían que abolir todos estos juicios políticos farsa.

La segunda cuestión que quiero denunciar también esta ligada a las condiciones democráticas, pero en este caso me refiero a la entrega ilegal que el Estado francés va a llevar a cabo el 1 de febrero del preso político de Atarrabia Txuma Puy. Esto conlleva que existe una gran provabilidad de que sea detenido en la frontera y de ser torturado para luego ser encarcelado en el Estado español, aunque no tenga nin- guna causa pendiente.

Por todo ello, quiero hacer un llamamiento para la manifestación que se va a celebrar hoy en Atarrabia, para que el preso político Txuma Puy quede en libertad y para que el juicio 8/97 no se celebre. Pero me gustaría que la participación de la gente no sólo quedase ahí. Hay mucho por hacer, y en nuestras manos está que la solución llegue a buen puerto. Los ciudadanos de a pie podemos cambiar esta situación, y ahora más que nunca nuestro pueblo nos necesita.

Charo Blasco Lecumberri

A Julia Madrazo
Cada vez estoy más convencida de que las siglas EB significan Ezker Buloa (Izquierda Bulo). Esta señora que va de izquierdas es la responsable de Urbanismo del Ayuntamiento de Bilbao y mucha política progresista no hace. En viviendas municipales, de la que es máxima responsable, no garantiza que las viviendas sean dignas, eso lo pueden comprobar en la zona de Conde de Mirasol, por ejemplo. Y en política de vivienda deja mucho que desear con el plantemiento de construir chalés en la zona del Pagasarri, cuando lo que hace falta en Bilbao son otras medidas para que los jóvenes puedan emanciparse con mayor facilidad.

Irati Aurrekoetxea