BAIONA
Bachofèseko zabortegiaren eta iaz itxi zuten errauste-plantaren inguruan egin dituzten berreskuratze lanak aurkezteko erakusketa bat antolatu du Baiona, Angelu eta Biarrizko hiri elkargoak. Errauste-planta itxi eta Ipar Euskal Herriko hondakinak bertan kudeatu ahal izan arte bost urte pasako dira, eta denbora horretan Bil ta Garbi sindikatuak hondakinak La Pujaden lurperatzea hitzartu zuen. Baina, Girondeko prefeta hondakin guztiak han lurperatzearen kontra agertu zen, eta salaketa jarri zuenean epaileak bere alde egin zuen. Ondoren lurperatze zentroa kudeatzen duen Onyx enpresak aurkeztu zuen helegitean epaileak enpresaren alde egin du. Afera oraindik ez da bukatu prefetak beste helegite bat ezar dezakeelako.
Berreskuratze lanak izan diren inguruaren ezagutarazteko elkargoko presidente eta Biarrizko auzapez Didier Borotra eta Baionako auzapez Jean Grenetek bisita gidatu bat antolatu zuten atzo. 1973. eta 1996. urteen artean Bacheforès zabortegia izan zen eta 1990ean ezarri zuten errauste-planta. Joan den urtean itxi zen errauste-plantarekin zer egingo den ez da erabakia izan. Zabortegia zegoen tokian, aldiz, 2005eko urtarrilean hasi ziren lanekin, geroztik ingurumena berreskuratzeko lan handiak eginak izan dira.
Zabortegia estali egin dute handik ateratzen diren biogasak berreskuratzeko. Lurraren azpialdetik urarekin ateratzen diren produktu kutsagarriak berreskuratzeko egiturak ere ezarri dituzte. Egun mendixka baten itxura du, baina guztiz artifiziala da. Denborarekin, eta inguru hori garbitzen denean, handik 500 metrora 1.500 etxebizitza eta aisialdirako eremu berde bat egiteko asmoa agertu zuen Baionako auzapezak. Lanen berri emateko erakusketa informatibo bat irekia izan da BABko Ingurumen Zentro Teknikoan.
Berreskuratze lanok bederatzi milioi eta erdi euro balio izan dute. Horietatik zortzi eta erdi BABko hiri elkargoak ezarri ditu, milioi erdia Kontseilu Orokorraren eskutik heldu da eta beste erdia estatuko Adem erakundeak ezarri du.
Errauste-planta itxi zenetik hondakinen eztabaida puri-purian dago Ipar Euskal Herriko gizartean, eta horri erantzunez Didier Borotrak Bil ta Garbiko presidente Alain Iriarten lana goraipatu zuen. Aldi berean, barnealde eta kostaldearen artean den aurkakotasunaren inguruan urteetan Bacheforèsen bitartez kostaldeak hartu dituen barnealdeko hondakinekin bezala, oraingoan barnealdeari ere kostaldeko hondakinekin laguntzea dagokiola adierazi zuen.
